Normaal gesproken zijn er op 1 juli veel veranderingen in de wet waar HR-professionals rekening mee moeten houden. Dit jaar is het relatief rustig, vanwege het demissionaire kabinet en het nieuwe kabinet dat nog moet worden gevormd. Daarnaast heeft de Eerste Kamer een aantal wetswijzigingen afgekeurd. Toch zijn er nog altijd wijzigingen die impact hebben op HR. Wat verandert er volgende maand en welke plannen komen er nog aan?

1) Minimumloon stijgt naar € 13,68

Het minimumloon wordt per 1 juli 2024 geïndexeerd met 3,1%. Daarmee komt het minimumloon voor 21 jaar en ouder uit op € 13,68 per uur. De Tweede Kamer wilde eigenlijk boven op deze halfjaarlijkse indexatie het wettelijk minimumloon per 1 juli met 1,2 procent extra laten stijgen, maar de Eerste Kamer stemde daar in april tegen.

Lees ook: Verwachte forse stijging wettelijk minimumloon (tot wel 30%) heeft enorme impact op het salarishuis

2) Wettelijke vakantiedagen 2023 vervallen op 1 juli 2024

Als een werknemer nog wettelijke vakantiedagen uit 2023 over had, dan vervallen die op 1 juli 2024. Voor bovenwettelijke vakantiedagen gelden andere regels. Die zijn vijf jaar geldig. Informeer werknemers tijdig over het saldo vakantiedagen en de vervaldatum, anders kunnen zij bezwaar maken en mogelijk alsnog recht hebben op de vakantiedagen.

3) CO2-registratieplicht

Heb je meer dan 100 medewerkers? Dan moet je vanaf 1 juli 2024 de CO2-uitstoot van het woon-werkverkeer van je werknemers bijhouden. Bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) moeten per medewerker het gebruikte vervoermiddel, het type brandstof en het aantal gereisde kilometers worden doorgegeven.

Werkgevers hebben over 2024 de keuze uit:

• een rapportage indienen met gegevens over heel het jaar 2024;
• een rapportage indienen over juli - dec (een halfjaarrapportage)

Over 2025 en de jaren daarna moet over hele jaren worden gerapporteerd. Dit kan door gegevens te gebruiken die maandelijks worden bijgehouden in het HR-systeem of in apps die de woon-werkmobiliteit bijhouden, maar ook steekproefsgewijs via een enquête. RVO rekent de CO2-uitstoot uit. De gegevens worden openbaar, zodat iedereen kan zien hoeveel CO2 een bedrijf uitstoot in het verkeer. Kijk hier voor een handreiking voor werkgevers

Zie ook:

• CO2-registratieplicht per 1 juli 2024: bijna 90% van de werkgevers heeft nog geen contact gehad met medewerkers
• Verplichte co2-registratie voor werkgevers: ‘Behoorlijke uitdaging waar je als werkgever beter nu al op voor kunt bereiden’

4) Duurzaamheidsregels CSRD

De Europese richtlijn Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht beursgenoteerde bedrijven en grote verzekeraars met meer dan 500 werknemers om over 2024 te rapporteren over hun impact op mens en milieu in duurzaamheidsverslagen. Dat betekent dat ze dit jaar de betreffende gegevens voor het eerst moeten verzamelen. De jaren erna volgen grote bedrijven en het mkb. Het duurzaamheidsverslag bestaat uit 3 onderdelen: milieu, sociaal en bestuur. Informatie over de tweede pijler (sociaal) moet voornamelijk uit HR-systemen komen. Hoe er gerapporteerd moet worden is vastgelegd in de European Sustainability Reporting Standards (ESRS).

Zie ook:

• ESG: van de standaard ken- en stuurgetallen naar transparant en duurzaam HR
• Alle HR-professionals krijgen in 2024 te maken met de ‘S’ uit ESG: een overzicht…

Eerder dit jaar…

Op 1 januari 2024 gingen al een aantal wettelijke veranderingen in die voor HR-professionals interessant zijn. Zo ging toen het wettelijk minimumloon ook al omhoog. Daarnaast wordt de 30%-regeling voor buitenlandse medewerkers geleidelijk aan versoberd, is het STAP-budget afgeschaft, ging de vergoeding voor vrijwilligers omhoog en ging de AOW-leeftijd naar 67 jaar. Hier lees je meer over de belangrijkste wijzigingen per 1 januari 2024.

Later dit jaar…

Later in 2024 zullen er nog meer wetswijzigingen bekend worden gemaakt die relevant zijn voor HR. Op Prinsjesdag worden de nieuwe toekomstplannen van het kabinet gepresenteerd. Welke wijzigingen kun je verwachten en wanneer gaan ze in?

• Basiscontract vervangt nulurencontract

Er zijn vergaande plannen om nieuwe regels in te voeren voor flexcontracten. Het nulurencontract wordt mogelijk verboden en vervangen door een basiscontract. Wanneer dit gaat gebeuren is nog niet bekend.

Zie ook: Kabinet pakt arbeidsmarkt aan: geen nulurencontracten meer en vijf jaar tussen drie opeenvolgende tijdelijke contracten

• Ketenregeling opnieuw op de schop

Ook de ketenregeling zal worden aangepast. Nu moeten werkgevers na 3 tijdelijke contracten 6 maanden wachten tot ze weer een nieuw tijdelijk contract mogen aanbieden. Die pauze wordt opgerekt tot 5 jaar. Wanneer dit wordt doorgevoerd is nog niet bekend.

• Geen LIV meer in 2025

Er zijn plannen om in 2025 het lage-inkomensvoordeel (LIV), de tegemoetkoming die werkgevers kunnen krijgen voor werknemers met een laag inkomen, volledig af te schaffen. Het jeugd-LIV werd al op 1 januari 2024 afgeschaft. In plaats daarvan komt er waarschijnlijk een nieuw loonkostenvoordeel (LKV) voor kwetsbare jongeren.

• LKV oudere werknemer aangepast

Het loonkostenvoordeel voor oudere werknemers wordt afgeschaft op 1 januari 2026. Dit geldt alleen voor werknemers die zijn begonnen op of na 1 januari 2024. Vanaf 2025 krijgen werkgevers minder subsidie voor oudere werknemers die voor 1 januari 2024 een dienstverband zijn aangegaan.

• Nieuwe wet over concurrentiebeding

Er wordt gewerkt aan nieuwe wetgeving rondom het concurrentiebeding, omdat het beding nu vaak wordt gebruikt om personeels¬verloop tegen te gaan. Het nieuwe concurrentiebeding geldt straks tot maximaal 1 jaar na het einde van de arbeids¬overeenkomst. Ook moet het geografische gebied worden genoemd waarin de werknemer niet mag werken. Tot slot hebben werknemers met een concurrentiebeding recht op een vergoeding. Wanneer deze nieuwe regels gaan gelden is nog niet bekend.

Lees ook: Concurrentiebeding: kabinet kleedt het nog verder uit - tot salaris van 1,5 keer modaal is concurrentiebeding nietig

• Vertrouwenspersoon verplicht?

Voor bedrijven met 10 werknemers of meer komt er een verplichting om een vertrouwenspersoon te hebben om ongewenst gedrag op de werkvloer terug te dringen en een veilige werkomgeving voor alle werknemers te creëren. De vertrouwenspersoon kan iemand vanuit het eigen bedrijf zijn, maar ook iemand via een branchevereniging of een arbodienst. Deze wet zou al per 1 januari 2024 in werking treden, maar het initiatiefwetsvoorstel van GroenLinks-Kamerlid Senna Maatoug ligt nog in de Eerste Kamer.

Zie ook:

• De rol van de vertrouwenspersoon voor een psychologisch veilige werkomgeving
• De voors en tegens van een verplichte vertrouwenspersoon in elk bedrijf

• Misstanden anoniem melden

In februari 2023 trad de Wet bescherming klokkenluiders in werking. Daarmee is de bescherming van klokkenluiders die een vermoeden van een misstand melden, uitgebreid. De melding mag nu ook anoniem gedaan worden bij de werkgever. Hoe precies wordt onderzocht door het demissionaire kabinet. Dat zou bijvoorbeeld via een vertrouwenspersoon kunnen zijn die hiervoor een opleiding heeft gevolgd en een eed heeft afgelegd. De knoop wordt in de tweede helft van 2024 doorgehakt en de wet zal dan een aantal maanden later in werking treden.

Zie ook:

• Werknemers vrezen represailles bij klokkenluiden; bedrijven overschatten hoe zij omgaan met meldingen van wangedrag
• Gratis rechtsbijstand voor klokkenluiders
• Veel melders misstanden vinden interne meldprocedure werkgever niet op orde. Ook opvolging kan beter

• Wet herziening bedrag ineens

De inwerkingtreding van de Wet herziening bedrag ineens is al een paar keer uitgesteld, omdat de Tweede Kamer de wet nog moet behandelen. Werknemers krijgen de mogelijkheid om 10% van het opgebouwde pensioenbedrag ineens op te nemen in februari volgend op het jaar waarin de deelnemer de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt. De datum van de inwerkingtreding is voorlopig verschoven naar 1 januari 2025.

• Wet leven lang leren

Deze wet zorgt ervoor dat behaalde kwalificaties landelijk en op Europees niveau op het juiste niveau worden ingeschaald. Het Nederlands Kwalificatieraamwerk NLQF geldt als een raamwerk voor de inschaling van behaalde kwalificaties. Er zijn 8 basisniveaus voor kwalificaties, variërend van basiseducatie (NLQF 1) tot universiteit (NLQF 8). Aanbieders van formele opleidingen worden voortaan verplicht om het NLQF- en EQF-niveau (het Europees Kwalificatieraamwerk) te vermelden op hun diploma's. Het is de bedoeling dat de nieuwe wet op 1 januari 2025 in werking treedt.