Werknemers vrezen represailles bij klokkenluiden; bedrijven overschatten hoe zij omgaan met meldingen van wangedrag
Amsterdam, 4 september 2023 – In veel EU-landen gelden vanaf dit jaar nieuwe klokkenluidersregelingen voor bedrijven. In Nederland is de Wet bescherming klokkenluiders op 18 februari 2023 van kracht geworden. Sinds die datum moeten bedrijven met 250 of meer medewerkers een systeem hebben waarmee medewerkers interne misstanden anoniem en vertrouwelijk kunnen melden. Voor bedrijven met 50-249 medewerkers is de deadline 17 december 2023. Als werkgevers de voorgeschreven regels niet goed uitvoeren of klachten niet op de juiste manier afhandelen, kunnen ze te maken krijgen met ernstige consequenties, variërend van boetes tot negatieve publiciteit.
Uit een onderzoek van Personio, Europa's toonaangevende HR-softwarebedrijf voor kleine en middelgrote bedrijven, blijkt dat ruim de helft (51%) van alle ondervraagde Nederlandse mkb-ondernemingen nog geen klokkenluidersregeling heeft of niet weet of ze er een hebben (9%). Hierdoor lopen veel bedrijven het risico dat ze niet op tijd voldoen aan de nieuwe wet. Nog zorgelijker is het feit dat bijna driekwart (71%) van de bedrijven niet van plan is om in de komende 6-12 maanden een dergelijke regeling in te stellen of nog niet zeker weet of ze dat zullen doen.
Behoefte aan informatie over de nieuwe wet
49% van de werkgevers zegt te weten waar de nieuwe EU-richtlijn over gaat. 37% heeft ervan gehoord maar is niet bekend met de details. Voor medewerkers ligt de situatie anders: Slechts 23% van de medewerkers zegt goed op de hoogte te zijn van de nieuwe wet. Bijna vier op de tien (39%) van de ondervraagde medewerkers zegt niet te weten of hun bedrijf überhaupt een klokkenluidersregeling heeft. Werkgevers zouden daarom duidelijk aan hun personeel uit moeten leggen wat klokkenluiden is en welke maatregelen hiervoor zijn of zullen worden genomen. Daarnaast zou het goed zijn als ze hun mensen duidelijk maken waarom dit zo belangrijk is voor het bedrijf.
De meeste werkgevers (46%) noemen de veiligheid van medewerkers als belangrijkste motivatie voor het opzetten van een meldkanaal voor klokkenluiders, gevolgd door compliance (20%), bescherming van de bedrijfsreputatie (18%) en medewerkerbetrokkenheid (16%). Het inrichten van een goed meldkanaal voor klokkenluiders voorkomt niet alleen potentiële imagoschade en financiële schade voor het bedrijf, maar zorgt ook voor meer vertrouwen in het bedrijf.
Bescherm de anonimiteit van klokkenluiders
Volgens de survey van Personio heeft vier op de tien (41%) ondervraagde medewerkers in het verleden te maken gehad met wangedrag op het werk; 20% van hen alleen al in het afgelopen jaar. Om wangedrag of andere misstanden op het werk te melden, zou 46% van de werknemers de voorkeur geven aan een persoonlijk gesprek met HR of met hun manager. Op de tweede plaats komt het gebruik van een anoniem digitaal kanaal (28%), gevolgd door persoonlijke gesprekken met de juridische afdeling (25%).
Slechts een duidelijke minderheid van zowel de werkgevers (21%) als de medewerkers (25%) zegt dat ze veel vertrouwen hebben in de wijze waarop het bedrijf omgaat met meldingen over wangedrag. Verontrustend is dat bijna driekwart van de werknemers (72%) zegt bang te zijn voor represailles na een klokkenluidersmelding. Het lijkt er dus op dat bedrijven overschatten hoe goed ze omgaan met meldingen over wangedrag of misstanden op de werkplek. Werkgevers zouden daarom moeten kijken naar een betrouwbare oplossing om te garanderen dat medewerkers wangedrag en misstanden makkelijk en vooral volledig anoniem kunnen melden.
Personio lanceert Whistleblowing oplossing
Personio Whistleblowing is vanaf vandaag beschikbaar voor het mkb. Dit is een gecentraliseerde oplossing waarmee medewerkers en externe partijen wangedrag veilig en anoniem kunnen melden.
Personio Whistleblowing zorgt voor vertrouwelijkheid en betrouwbare communicatie, zonder de identiteit van de klokkenluider prijs te geven. Dit geeft klokkenluiders de volledige controle over wat ze melden. Tegelijkertijd heeft de casemanager een centraal aanspreekpunt waardoor zaken snel en effectief kunnen worden afgehandeld. Zo kan deze oplossing bedrijven helpen om te voldoen aan de wet.
Koen Stam, Head of Benelux voor Personio, zegt: “Mensen zijn het meest waardevolle bezit van ieder bedrijf. Zorgen voor vertrouwen en dat medewerkers zich gehoord voelen zou voor organisaties daarom voorop moeten staan als het gaat om het implementeren van de Wet bescherming klokkenluiders. Personio Whistleblowing stimuleert medewerkers om eventuele zorgen op een eenvoudige en veilige manier kenbaar te maken - wat uiteindelijk bijdraagt aan een bedrijfscultuur waarin ze zich veilig voelen zonder zorgen over mogelijke consequenties, terwijl het de werkgevers gemoedsrust biedt.”
*Survey door Personio onder 500 deelnemers (350 werknemers en 150 werkgevers) in Nederland, juni 2023
Over Personio
Personio is het People Operating System voor kleine en middelgrote bedrijven met 10 tot 2.000 werknemers. Personio is gevestigd in Amsterdam, Berlijn, München, Barcelona, Madrid, Londen en Dublin en heeft als missie om HR-processen zo transparant en efficiënt mogelijk te maken, zodat HR zich kan focussen op de meest waardevolle activa in het bedrijf: de mensen. Dat doet Personio met alles-in-een HR software, dat begint met recruiting, onboarden, HR-administratie zoals verlof aanvragen, performance & development, tot aan voorbereidende payroll. Dankzij People Workflow Automation-technologie helpt Personio meer dan 10.000 klanten in heel Europa vertragingen te voorkomen en kansen optimaal te benutten. Kijk voor meer informatie op https://personio.nl/.
Contactpersonen voor de pers:
Personio SE & Co. KG
Laura Weidner
Associate PR Manager
E-mail: press@personio.de
Stark Narrative
Personio Persdesk
Tel: 06 251 390 41
E-mail: personio@starknarrative.com
