Best practice verzuimbeleid: 'We voegen inzetbaarheid en gezondheid samen tot één aanpak'

Door: Rik-Jan Modderkolk, specialist Duurzame Inzetbaarheid

"Ik geloof dat je niet ziek hoeft te zijn om beter te worden", is de onorthodoxe benadering van Muriël Thijssen, bedrijfsarts en sinds 2014 MT-lid van dsm-firmenich Nederland. Het dubbelinterview met haar en Jeroen Kluytmans, Manager Employability bij dsm-firmenich FIT, markeert het tweede deel van een miniserie over ‘best practices’ in het omgaan met verzuim op het werk.

‘Streven is dat inzetbaarheid, health en wellbeing niet meer weg te denken zijn van de MT-agenda’

Opmerkelijk is dat het woord verzuim tijdens het gesprek nauwelijks is gevallen, terwijl bij dsm-firmenich al jaren sprake is van een significant lager verzuim dan de benchmark in Nederland.

Thijssen, geen standaard bedrijfsarts, begon haar loopbaan bij DSM als directeur interne arbodienst en bedrijfsarts in 2014. Daarbij streeft ze naar een holistische aanpak in haar spreekuren, waarbij inzetbaarheid en het welzijn van medewerkers centraal staan. Haar consulten zijn niet beperkt tot verzuimgesprekken; ze zet zich in voor individuele ondersteuning en het helpen nemen van verantwoordelijkheid voor keuzes met betrekking tot werk.

Directe afstemming leidinggevende en medewerker

Belangrijk is de directe afstemming met leidinggevenden en medewerker meteen na het consult. “Daarmee maak je het verhaal rond en kan je duidelijke afspraken maken en helderheid creëren over herstelmaatregelen. En dit beklijft omdat zowel medewerker als leidinggevende betrokken zijn bij die afstemming”. Inmiddels zijn haar werkzaamheden aanzienlijk uitgebreid en is haar doel en streven dat inzetbaarheid, health en wellbeing niet meer weg te denken zijn van de MT-agenda en geïntegreerd worden in het strategisch bedrijfsbeleid.

Duurzame inzetbaarheid en arbodienst koppelen

En hier is Muriël Thijssen vanaf dag 1 mee aan de slag gegaan. Als MT-lid zit je ook direct op een strategische positie. Vanuit die positie is het dan ook logisch om duurzame inzetbaarheid en de arbodienst aan elkaar te koppelen. “Want alleen een Arbodienst arbodienst an sich lost de kern van sommige problemen niet op.”
Jeroen Kluytmans werd uit eigen gelederen gerekruteerd als manager Duurzame Inzetbaarheid, maar paste al snel de titel aan naar Manager Employability. "Duurzame Inzetbaarheid is wat mij betreft te beperkt voor de diverse redenen waarom inzetbaarheid soms minder optimaal is. Daarbij ligt duurzaam naar mijn idee te veel in de toekomst, terwijl mensen vraagstukken hebben die in het nu liggen."

‘Het is cruciaal om te achterhalen waar verzuim begint, en dat gaat verder dan alleen ziek zijn’

In zijn rol richt hij zich op werkplezier en gezondheid, waarbij hij essentiële vragen stelt als: "Voel je je nog op je plek? Haal je energie uit je werk? Doe je wat je leuk vindt en wat bij je past binnen onze organisatie?" Volgens Jeroen leren inzetbaarheid en verzuim van elkaar: "Het is cruciaal om te achterhalen waar verzuim begint, en dat gaat verder dan alleen ziek zijn."

Met de strategische bundeling van de interne arbodienst met aandacht voor employability en door ook het Mobility Center in deze nieuwe aanpak op te nemen, ontstaat het Worklife Center. Ofwel het huidige dsm-firmenich FIT, dat binnenkort haar tienjarig bestaan viert.

Nieuwe inzichten door verbinding

De samenwerking bracht onverwachte inzichten voort met als belangrijkste: strikt respect voor het medisch beroepsgeheim en de vertrouwelijkheid. Een onwrikbaar uitgangspunt voor de interne arbodienst, maar minder vanzelfsprekend voor het employability center. 

Muriël benadrukt: "Binnen dsm-firmenich FIT zijn twee zaken absoluut niet-onderhandelbaar: absolute vertrouwelijkheid kunnen waarborgen en als je geen energie uit je werk haalt, dan is dit waarschijnlijk niet de juiste plek voor jou." Deze principes vormen de kern van dsm-firmenich FIT, gekenmerkt door oprechte betrokkenheid, een veilige omgeving en gepassioneerde collega's die elkaar ondersteunen.

‘We zijn niet zozeer gericht op activiteiten, maar meer op activering’

Jeroen vult aan: “Doordat we persoonlijke aandacht aan de medewerkers gaven en belangstelling toonden voor de uitdagingen of problemen, kregen we vertrouwen van de mensen en dat vertelde zich goed door.”

“Als MT-lid en directeur van dsm-firmenich FIT had ik het mandaat en heb ik me altijd vrij gevoeld om onze services aan te passen aan de behoeften van de medewerkers. We zijn niet zozeer gericht op activiteiten, maar meer op activering. We hebben bewust gekozen voor eenvoud en zijn stapsgewijs ons programma en service portfolio gaan opbouwen. Het was een periode van pionieren waarin we veel hebben geleerd."

Inzetbaarheidsmonitor en 360-graden feedback

Jeroen: "In die begintijd hebben we ook ons PMO (Preventief Medisch Onderzoek) uitgebreid met de inzetbaarheidsmonitor die we zelf hebben ontwikkeld. Deelname aan het PMO is vrijwillig en de mensen hadden de keuze om de inzetbaarheidsmonitor toe te voegen.

Door de diverse aanwezige expertises binnen het Worklife Center konden we een brede opzet maken, bestaande uit 7 categorieën op het gebied van mentale en fysieke vitaliteit, maar ook elementen zoals loopbaan en motivatie. Op deze manier wordt het hele spectrum van vitaliteit en inzetbaarheid afgedekt. Een origineel detail is dat in de inzetbaarheids monitor een 360-graden feedback is opgenomen, waarbij collega’s en familieleden konden deelnemen.”

“En het interessante is dat we de uitkomst van de inzetbaarheidsmonitor weergeven in een getal voor je werkvermogen in je huidige functie en je verandervermogen. Dit opent deuren met inzichten hoe het met je gaat in de rol die je hebt bij het bedrijf.”

Duurzame inzetbaarheidscoaches

“Wat verder vernieuwend was in onze aanpak, is dat we afsluiten met een gesprek met een adviseur; en dit is een collega die intern is opgeleid voor deze rol. Deze zogenaamde duurzame-inzetbaarheidscoaches zijn mensen die vrijwillig hun talenten willen inzetten, empathisch zijn, goed kunnen luisteren en graag anderen willen helpen. In gesprek met collega’s raken ze nadrukkelijker de intrinsieke motivatie van onze mensen, die ervaren dat er serieuze aandacht is. Dat is wezenlijk iets anders dan een gesprek met een deskundige die vooral vanuit zijn expertise adviseert."

‘Als arts was ik in die rol heel zichtbaar bij de besluitvormers, waarmee ik hen kon laten ervaren welke rol we binnen het bedrijf vervullen’

Muriël vult aan: "Ik voerde deze health checks ook uit bij de executive leaders. Als arts namens dsm-firmenich FIT was ik in die rol dus heel zichtbaar bij de besluitvormers, waarmee ik hen kon laten ervaren welke rol we binnen het bedrijf vervullen. En geloof me, je hebt een ander gesprek als je praat over je eigen gezondheid. Deze ervaring geeft support van het management in het belang dat wij dienen voor onze medewerkers"

Global Vitality met Mental Health First Aiders

Nu is door de merging een nieuw bedrijf ontstaan, dsm-firmenich. Hoe ga je dat internationaal doen, met 30.000 collega’s?  “Het is interessant dat ons speelveld verandert, maar niet per se onze filosofie. Als je verbinding maakt met wereldwijde initiatieven ga je op zoek naar ‘the best of both worlds’ en kom je ook ideeën tegen die veel gelijkenissen vertonen met onze aanpak.”

“Zo attendeerden onze nieuwe collega’s van legacy firmenich ons op Mental Health First Aiders. Dit is een concept waarbij eigen medewerkers worden opgeleid binnen de organisatie die andere medewerkers steunen bij mentale problemen. Op die manier wordt de sociale afstand verkleind tussen mensen met- en zonder mentale klachten. We willen binnen dsm-firmenich een groep van ca. 500 Mental Health First Aiders opleiden in alle regio’s. We kunnen dus opschalen wat we in Nederland gestart zijn, want aandacht is gelukkig universeel.”

100% support van de directie

“En een belangrijke voorwaarde om internationaal aan de slag te gaan, is de support van onze executive board. De basis hiervoor hebben we in Nederland kunnen leggen, waarmee we met onze aanpak ook mooie resultaten hebben geboekt en ons een waardige partner voor de directie hebben getoond. We hebben als organisatie ambitieuze doelen en de top van dsm-firmenich erkent dat we die doelen alleen kunnen bereiken als de medewerkers optimaal kunnen presteren.

Daarom staat ’health and vitality’ hoog op onze strategie-agenda. We zien gezondheid als een wederzijdse verantwoordelijkheid tussen directie en medewerkers, de werkgever creëert een omgeving waar de gezonde keuze de makkelijke keuze is, maar de medewerker moet deze keuze zelf maken”.

Muriël zag in die transitie ook haar rol veranderen naar Senior Director Global Vitality. Dat onderstreept nog eens het belang dat het bedrijf hecht aan oprechte aandacht voor het welzijn van haar mensen. Dit werd nog eens bevestigd in het jaarverslag van dsm-firmenich 2023 waar ‘Health and Vitality’ wordt gehighlight: Progress, powered by our people - dsm-firmenich Integrated Annual Report 2023

“Van de 24 uur per dag breng je er 8 in bed door, 8 thuis en 8 op het werk. Daar kan je dan maar beter iets goeds van maken. Bijvoorbeeld door te investeren in je eigen gezondheid. En dat is altijd een goed idee, zowel voor de werkgever want fit for the job, als voor jezelf want lekker in je vel thuis”, besluit Muriël.

Lees ook: 

• Best practice verzuimbeleid: ‘Met de juiste aanpak en samenwerking kunnen zelfs de meest uitdagende situaties worden overwonnen’
• Het huis van werkvermogen voor een modern inzetbaarheidsbeleid