Logo
  • Blog
  • 15 januari 2018

Helft burn-outs veroorzaakt door hoogsensitiviteit

Volgens het CBS en TNO heeft 14 procent van de Nederlandse werknemers last van burn-out en overspannenheidsklachten. VEERTIEN procent, één op de zeven medewerkers. Meer dan een miljoen en inmiddels beroepsziekte nummer één in Nederland. Het aandeel psychische beroepsziekten was in 2017 goed voor 42 procent (tegen 34 procent in 2014). Psychische gevallen worden zwaarder en de lengte van het verzuim de afgelopen jaren wordt steeds langer. Wat is er aan de hand in onze professionele samenleving?

De stijging van het aantal psychische beroepsziekten heeft een aantal redenen. Aan de ene kant is er meer aandacht en acceptatie gekomen voor burn-outs. Een burn-out is officieel erkend als ziekte. Dit betekent zo ongeveer hetzelfde als ziek worden tijdens je vakantie: lange tijd onder druk staan totdat je eindelijk mag gaan ontspannen.

Specialistische generalisten

Door het systematisch uitvoeren van kostenbesparingen in de afgelopen decennia zijn vele afdelingen binnen bedrijven kleiner geworden. Waar we voorheen vele specialisten in dienst hadden wordt tegenwoordig van bijvoorbeeld een marketeer verwacht dat hij alle specialismen beheerst. En overal specialist in zijn is een regelrechte utopie.

Hoog belastbare managers zonder inlevingsvermogen

Bedrijven stellen helaas nog vaak managers aan gebaseerd op hun belastbaarheid. En het zijn veelal onze rationeel/cognitief sterke soortgenoten die zwaar belastbaar blijken. Dit heeft als gevolg dat managers vanuit het voorbeeld dat zij stellen onbewust de lat te hoog leggen voor hun medewerkers. En aan de andere kant hebben diezelfde managers vaak niet voldoende invoelingsvermogen om zich te verplaatsen in het welzijn van hun ondergeschikten.

Gebrek aan autonomie

Ons bedrijfsleven is geperfectioneerd. We hebben ons zo lang op efficiëntie gefocust dat in veel bedrijven alle ruimte voor onvoorspelbaarheid en creatieve inbreng eruit is gesneden. Medewerkers zijn de afgelopen decennia veelal gedegradeerd tot machines. Te weinig autonomie draagt bij in 44 procent van de gevallen aan stress. Laat staan het gebrek aan creativiteit en het gevoel je in je werk niet te kunnen profileren.

Snellere wereld met social media

De evolutie heeft ons veel gebracht maar ons reptielenbrein is niet heel veel veranderd. Dezelfde stressoren die ons miljoenen jaren geleden waarschuwden voor een roofdier gaan nu nog steeds af op e-mails, reclame-uitingen binnenkomende berichtjes et cetera. Echter geen 5 keer maar 5.000 keer per dag.

Hoogsensitiviteit en verhoogde kans op burn-out

Naast bovenstaande ontwikkelingen zijn er tevens een aantal intrinsieke eigenschappen die een burn-out bepalen. En ga maar eens na bij burn-out gevallen in jouw eigen directe omgeving. In vrijwel elk persoon die een burn-out heeft ervaren zijn de volgende eigenschappen in hoge mate aanwezig: doorzettingsvermogen, bovengemiddeld loyaliteitsgevoel, groot verantwoordelijkheidsgevoel, hoge betrokkenheid, perfectionisme en de lat hoog leggen. En de hoge mate van aanwezigheid van al deze eigenschappen en de diepgaande impact van bovengenoemde ontwikkelingen definieert nu net een hoogsensitief persoon. 

Helft burn-outs heeft raakvlak met hoogsensitiviteit

Grofweg 20 procent van de wereldbevolking (en daarmee ook onze beroepsbevolking) is hoogsensitief. Uit recent onderzoek van het platform hoogsensitief.nl is gebleken dat 14 procent van de 1500 ondervraagde hoogsensitieve personen op het moment een burn-out heeft en 43 procent van alle hoogsensitieve respondenten ervaring heeft gehad met een burn-out. Bij elkaar opgeteld 57 procent, een waanzinnig hoog percentage voor zo een specifieke doelgroep. En in dit percentage zijn overspannenheid en depressie niet meegenomen. Een ruime meerderheid van de hoogsensitieve beroepsbevolking (plusminus 10 procent van de totale beroepsbevolking) is daarmee veroorzaker van langdurig ziekteverzuim. En als we dat cijfer afzetten tegen de 14 procent van de Nederlandse werknemers die met burn-out klachten rond lopen komen we tot de conclusie dat ruim de helft hiervan mogelijk veroorzaakt wordt door hoogsensitiviteit. 

Verhoogd risico voor hoogsensitieve medewerkers

Laten we voorop stellen dat een burn-out te allen tijde een combinatie is van diverse externe en interne factoren, waarvan een selectie in dit blog is opgesomd. Een burn-out veroorzaakt door uitsluitend hoogsensitiviteit bestaat om die reden niet. Het feit dat hoogsensitieve personen een verhoogd risico hebben op een burn-out klopt echter wel. En dit probleem zal zowel bij werkgever als hoogsensitieve werknemer moeten worden aangekaart om een platform te creëren om voor- en nadelen van hoogsensitiviteit in het bedrijfsleven bespreekbaar te maken.

Bewustzijn, (h)erkenning en voordelen hoogsensitiviteit

Het moment is hier meer om onderzoek uit te voeren naar de effecten van hoogsensitiviteit in het bedrijfsleven. De sleutel tot duurzaam inzetbare hoogsensitieve medewerkers ligt in het bewustzijn van deze eigenschap en de herkenning en erkenning hiervan. Aangevuld met talent development kan deze groep medewerkers veel meer betekenen en toevoegen binnen bedrijven.

Producttips

Volg HR Praktijk

Word gratis lid en ontvang op dinsdag en donderdag het laatste HR-nieuws in uw mailbox! Én als lid krijgt u ook toegang tot exclusieve online artikelen.