Rijk en vakbonden bereiden momenteel in nauw overleg zo’n duurzame cao voor. Dat was de afspraak die beide partijen bij de totstandkoming van de huidige cao – 2022-2024 – maakten. Als grootste werkgever van het land met 140.000 ambtenaren op de loonlijst past het rijk volgens de cao-onderhandelaars een voorbeeldrol. De afspraak hield in dat er een aantal pilots zou worden gestart in verduurzaming van de arbeidsvoorwaarden en werkorganisatie.

In totaal is voor de pilot, ideeën en experimenten 6 miljoen euro beschikbaar

In totaal zijn van de ruim 300 ingediende ideeën er uiteindelijk 14 door de ballotage gekomen. Onlangs werd door een jury besloten al die voorstellen verder te testen en uit te werken om ze vervolgens aan te bieden aan de onderhandelaars voor de nieuwe cao rijk. In totaal is voor de pilot, ideeën en experimenten 6 miljoen euro beschikbaar.

Vergroenen werkomgeving

Een van de ideeën betreft het vergroenen van de werkomgeving, het vergroten van de biodiversiteit en het welzijn van de rijksambtenaar. De overheidsgebouwen zijn ware betonkolossen – hard, vlak en stenig. Binnen, zo is het idee, krijgt ieder raam een plantenbak. Op daken komt groen, bijvoorbeeld met een groentetuin. Waar mogelijk komt ook groen tegen de gevels van rijksgebouwen. Het groen om de rijksgebouwen wordt natuurlijk ingericht, met inheemse kruiden en bloemen. Daardoor wordt een habitat gecreëerd voor bijen, vlinders en andere insecten.

Zo’n groene werkomgeving heeft niet alleen waarde voor de biodiversiteit, maar moet ook bijdragen aan de verkoeling van gebouwen en de omgeving en heeft daarnaast naar verwachting een positief effect op het welzijn en de gezondheid.

Efficiënt kantoorgebruik

Een ander idee dat momenteel verder wordt uitgewerkt is het beschikbaar stellen van rijkspanden voor andere gebruikers ‘op momenten dat de panden niet of beperkt gebruikt worden.’ Dat zou een oplossing kunnen bieden voor het ruimtegebrek voor bijvoorbeeld kinderopvang, muziek of studenten (studieruimten).

Verder wordt onderzocht of ambtenaren beter gespreid over de week naar het werk kunnen komen. Op dinsdag en donderdag zijn rijkskantoren nu druk bezet. Bekeken wordt of bijvoorbeeld financiële prikkels zijn in te bouwen, zodat werknemers meer op de rustige kantoordagen naar het werk reizen en op de drukke dagen vaker thuiswerken.

Mobiliteitskaart

Mogelijk kunnen rijksambtenaren straks voordeliger gebruik maken van het openbaar vervoer. Het idee is namelijk de mobiliteitskaart ook geschikt te maken voor privégebruik van de trein. Gedacht wordt aan het koppelen van een dalurenkaart voor privéreizen aan de mobiliteitskaart, een samenreiskaart voor familie of een budget voor privéreizen in het OV of een deelauto. Dat maakt het interessanter om privé de eigen auto wat vaker te laten staan.

Ikb

Andere ideeën die momenteel worden uitgewerkt zijn uitbreiding van het individueel keuze budget (ikb), zodat rijksambtenaren het niet alleen kunnen inzetten voor verduurzaming van hun woning, maar ook voor de aanschaf van duurzame producten of diensten, zoals duurzame apparaten, een internationale treinvakantie, de vergoeding van een laadpaal bij de woning.

Nog deze maand moet duidelijk worden hoe de ideeën kunnen worden klaargemaakt voor invoering.