Concrete stappen die werkgevers kunnen nemen om personeelskrapte tegen te gaan
"Werkgevers kunnen zelf veel doen om de krapte op de arbeidsmarkt het hoofd te bieden", bepleitten werkgeversverenigingen VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN in april van dit jaar. Ze traden toen als Taskforce krapte arbeidsmarkt naar buiten, die als missie had 'oplossingen te zoeken voor de korte termijn, voor en door werkgevers. Oplossingen die relatief eenvoudig toepasbaar zijn en snel een verschil kunnen maken. Nu zijn ze met de eerste oplossingen gekomen.
De eerste oplossingen legden ze vast in het rapport, 'Arbeidsmarktkrapte. Meteen aan de slag!' met 22 zeer concrete ideeën en voorbeelden van organisaties die al aan de slag zijn gegaan.
Die ideeën vielen in drie typen uiteen:
- Het aanbod vergroten, bijvoorbeeld door meer uren werken of langer doorwerken, andere doelgroepen benaderen, arbeidsmarktmigratie;
- De vraag verlagen, bijvoorbeeld door efficiënter werken, sociale innovatie, anders organiseren van werk;
- Werkenden wendbaarder maken, bijvoorbeeld door opleidingen beter af te stemmen op de vraag.
Laat mensen meer uren werken
Vier concrete stappen voor werkgevers:
- Bied meer uren aan
- Zet extra verlof om in extra salaris
- Geef meer zeggenschap over roosters
- Stimuleer langer doorwerken
Zet onbenut arbeidspotentieel in
Vijf concrete stappen voor werkgevers:
- Kies voor open hiring
- Doe aan jobcarving
- Zet deur van uw bedrijf verder open
- Kies voor andere arbeidsmarktcommunicatie en werving
- Investeer in begeleiding en (sectorale) jobcoaching
Verantwoorde grotere instroom arbeidsmigranten
Vijf concrete stappen voor werkgevers:
- Pas de cao correct toe
- Erken buitenlandse diploma’s
- Zorg voor huisvesting
- Maak elementaire voorzieningen toegankelijk
- Stimuleer het leren van de taal
Vergroot de mobiliteit op de arbeidsmarkt
Vier concrete stappen voor werkgevers
- Schakel NLwerktaanwerk in
- Breng effectieve mobiliteitsroutes in kaart
- Maak uw personeel wendbaarder
- Doe een beroep op zij-instromers
Houd leven lang ontwikkelen levend
Vijf concrete stappen voor werkgevers
- Creëer een leercultuur in uw bedrijf
- Kijk minder naar diploma’s en meer naar kennis en vaardigheden van werknemers
- Geef werknemers inzicht in hun vaardigheden
- Maak gebruik van duaal leren
- Benader uw branchevereniging
Werk slimmer: sociale & technologische innovatie
- Word een innovatieve arbeidsorganisatie
- Pas arbeidsvervangende technologie toe
- Gebruik mensgerichte technologie
- Ga programmatisch werken
Méér werken is voor de korte termijn de belangrijkste maatregel
"Meer werken is de beste maatregel voor de korte termijn. Nederland telt 4,5 miljoen mensen die in deeltijd werken, van wie er 500.000 aangeven dat ze per direct meer zouden willen werken, als dat ook meer zou lonen", laten de werkgeversgeverorganisatie weten in een begin september verspreid persbericht.
Cao-onderhandelingen
De ondernemingsorganisaties roepen de decentrale cao-partijen op het onderwerp arbeidsduurverlenging ook onderwerp van gesprek te maken aan de cao-tafels. "Arbeidsduurverlenging doet meer voor de inkomenspositie van werkenden dan contractloonstijgingen, al stijgen die natuurlijk ook. Het zou in het cao-overleg bijvoorbeeld kunnen gaan over een terugkeer naar de 40-urige werkweek en over bijvoorbeeld minder adv-dagen. Zo krijg je geld voor tijd en verminderen we de werkdruk voor alle werkenden als geheel."
Voorbeelden organisaties arbeidsduurverlenging
Enkele voorbeelden van organisaties die in het rapport 'Arbeidsmarktkrapte. Meteen aan de slag!' worden beschreven:
Bied meer uren aan
IKEA: Contractophoging is een instrument om medewerkers die daarvoor openstaan, contractuitbreiding aan te bieden.
• Minimaal 1 x per jaar wordt onder medewerkers met een contractsomvang tussen 13-23 uur/week geïnventariseerd of zij contractuitbreiding wensen.
• Minimaal 1 x per jaar wordt onder medewerkers met een contractsomvang tussen 24-32 uur/week geïnventariseerd of zij contractuitbreiding wensen.
Groen, Grond & Infrastructuur: Naast de bestaande 38-urige werkweek zal de mogelijkheid van een 40-urige werkweek worden ingevoerd. In de cao wordt een aparte loontabel voor 40 uur opgenomen. In overleg kiezen werkgever en de werknemer voor een 38- of 40-urige werkweek. Voor nieuwe arbeidsovereenkomsten op basis van 40 uur wordt direct ingeschaald op 40 uur.
Zet extra verlof om in extra salaris
DSV Solutions: De opbouw van tijd-voortijduren wordt gemaximeerd op 80 uur. Als een werknemer een saldo heeft van meer dan 80 uur, worden de meerdere uren automatisch uitbetaald (inclusief overwerktoeslag).
Geef meer zeggenschap over roosters
Als eerste werkgever in de chemische industrie biedt SABIC in Bergen op Zoom medewerkers de mogelijkheid om hun eigen rooster samen te stellen. Het aantal overuren daalde hierdoor met bijna 50 procent en het ziekteverzuim verminderde met 20 procent.
Het begon met een pilot; in 2015 werden de afspraken vastgelegd in de cao en konden de medewerkers hun eigen rooster samenstellen. 70 procent van hen wil niet meer terug naar de oude situatie.
