Zelfsturing: iedereen is eraan toe
Zelfsturende organisaties bevinden zich in zeer uiteenlopende branches, maar hebben vooral veel gemeen zo bleek tijdens een rondetafelsessie over zelfsturing bij Effectory georganiseerd door HR Strategie. De deelnemers aan de sessie leggen verantwoordelijkheden écht bij de medewerkers, en niet bovenin de organisatie. En ze hebben succes met hun aanpak. Vijf voorwaarden voor succesvolle zelfsturing.
Het geloof in de kracht, misschien zelfs de noodzaak, van die andere blik op organiseren is groot bij de deelnemers. “Iedereen is eraan toe,” zegt Guido Heezen, eigenaar van Effectory, dienstverlener op het gebied van medewerkersonderzoek. “Het is toch opmerkelijk dat een hele zaal met managers luid applaudisseert als iemand roept dat de managers afgeschaft moeten worden? Dat die traditionele structuren nog bestaan komt vooral omdat ze zo weerbarstig zijn. Probeer die piramide maar eens omver te werpen.”
Heezen verwijst naar de opmars van de Braziliaanse topondernemer Ricardo Semler, die zijn industriële bedrijf Semco op onconventionele wijze omvormde tot een autonome organisatie gebaseerd op zelfsturing, wars van iedere vorm van hiërarchie. De deelnemers aan de rondetafel zijn – soms onbedoeld – mooie Nederlandse adepten van deze ‘Semco-stijl’.
Lees hier het gehele interview
Vijf voorwaarden voor succesvolle zelfsturing
- Kantel de verantwoordelijkheden binnen de organisatie. Stel het vertrouwen in de competenties van de medewerkers centraal en organiseer vanuit dat vertrouwen de onderneming niet top down, maar bottom up.
- Maak alle werknemers ‘mede-ondernemer’. Neem beslissingen gezamenlijk en maak de mensen collectief verantwoordelijk voor de resultaten.
- Leg de ontwikkeling van de organisatie niet bij voorbaat vast in strategische meerjarenplannen, maar ga uit van de collectieve intelligentie van de groep.
- Neem leidinggevenden aan vanuit de groep en haal geen managers van buiten. Als je mensen vanuit de groep aanneemt, halen ze ook targets vanuit de groep en maken ze de mensen op voorhand deelgenoot van de resultaten.
- Laat dingen op natuurlijke wijze gebeuren. De valkuil is dat je in dat natuurlijke ontwikkelingsproces stiekem toch weer de maakbaarheid stopt.
Nog meer tips en best practices vindt u in het rapport ‘HR in flexibele organisaties’
