“Een RI&E is geen document dat je één keer opstelt en waarvan je vervolgens elk jaar het plan van aanpak langsloopt”, zegt Wendel Post, die als arbeidshygiënist bij Arbo Unie ook vragen krijgt over de houdbaarheidstermijn van een RI&E. “Het is juist een levend document dat meebeweegt met je organisatie. Net als het plan van aanpak waarin je beschrijft met welke maatregelen je de knelpunten die in de RI&E naar voren komen, beheersbaar gaat houden. Als het goed is kun je daar regelmatig iets van afvinken. Zo nodig kun je hem aanvullen met nieuwe maatregelen.”

Natuurlijke RI&E-momenten

Wendel ziet allerlei andere ‘natuurlijke’ momenten om de RI&E nog eens na te lopen. “Je wilt altijd actueel zijn. Bij elke verandering die impact kan hebben op de arbeidsgerelateerde risico’s, is het daarom zinvol de RI&E nog eens door te lopen en waar nodig ook het plan van aanpak aan te passen.” Ze noemt een aantal van die veranderingen:

• een verbouwing of verhuizing vraagt om opnieuw, per ruimte, de risico’s in kaart te brengen. Van drempels tot hoe snoeren zijn weggewerkt.
• een reorganisatie of fusie – waarbij functies verdwijnen, mensen een andere rol krijgen en er veel onrust, onzekerheid en stress kan ontstaan.
• organisatiewijzigingen zoals een uitbreiding van functies – een gemeente die betaald parkeren invoert, wil bijvoorbeeld ook de risico’s voor de parkeerwachter in beeld hebben.
• wijzigingen in de werkprocessen – denk aan de invoering van een nieuwe productielijn, andere werkroosters; anders werken neemt ook andere risico’s met zich mee.
• nieuwe apparatuur – van machines tot computers.
• wetswijzigingen – bijvoorbeeld als de grenswaarden voor blootstelling aan bepaalde gevaarlijke stoffen worden bijgesteld. Voldoen jouw beheersmaatregelen dan nog wel aan de vereisten?

Wendel: “Als je er bij al die veranderingen aan denkt om je RI&E te actualiseren, voorkomt dat onaangename verrassingen. En je hebt altijd een goede basis in handen om werken in jouw bedrijf alsmaar veiliger en gezonder te maken.”

Periodiek overleg

De prominentere rol van de preventiemedewerker in de Arbowet, vindt Wendel goed nieuws voor de RI&E. “De preventiemedewerker heeft een belangrijke rol in het opstellen en bijhouden van de RI&E”, zegt ze. “Nu is ook verankerd dat er jaarlijks ten minste één keer afstemming plaatsvindt tussen de preventiemedewerker, de medezeggenschap en de bedrijfsarts over de voortgang op het vlak van arbeidsomstandigheden, veiligheid, gezondheid en verzuim. Zo worden de lijnen korter en komen preventie en verzuim samen aan bod. Zo’n overleg is ook bij uitstek een goed moment om samen de RI&E en het plan van aanpak nog eens onder de loep te nemen – naast alle andere natuurlijke momenten. Wat speelt er nu binnen het bedrijf? Wat hebben we al gedaan? Waar is bijstelling nodig? Op basis van dat overleg kunnen RI&E en plan van aanpak worden bijgewerkt. Dat kan dan meteen weer gezien kan worden als de start van een nieuwe verbetercyclus. Want daar is de RI&E voor bedoeld: als verbeterinstrument.”

Meer weten?

Wil je meer weten over hoe de veiligheidskundigen, arbeidshygiënisten en andere professionals van Arbo Unie jouw organisatie kunnen ondersteunen bij het opstellen en toetsen van de RI&E en het plan van aanpak en de uitvoering daarvan? Bezoek dan onze RI&E pagina.