Door corona is de manier waarop we kijken naar werken voorgoed veranderd. De meeste medewerkers willen deels thuis blijven werken, en werkgevers die hun medewerkers nu nog verplichten om altijd naar kantoor te komen, zijn schaars. Iedereen blij, zo lijkt het. “Toch blijft verbinding in de organisatie heel kwetsbaar als mensen niet meer regelmatig naar kantoor komen”, zegt Anita Koops, strategisch arbeids- en organisatiedeskundige bij Arbo Unie.

“Tijdens de lockdown zijn we scherper gaan zien hoe belangrijk toevallige ontmoetingen en informele contacten op het werk zijn. Niet alleen voor de sociale verbinding, het gevoel om bij een groep te horen, maar ook voor professionele kruisbestuiving en inspiratie.”

Hoe bewaak je je wandelgangenkapitaal?

1. Zorg voor goede inbedding van nieuwe medewerkers

Anita: “Uit onderzoek blijkt dat het aantal mensen dat in 2020 aan een nieuwe baan begon en alweer op zoek is naar iets nieuws, is verdubbeld ten opzichte van een jaar eerder. Dat is niet voor niets: ze missen de verbinding en blijven hangen in het uitvoeren van taken die ze opgedragen krijgen. In veel organisaties wordt te makkelijk gedacht dat mensen wel vragen om wat ze nodig hebben. Dat is niet zo: 40 procent vraagt niets. Vaak is dat om anderen niet tot last te zijn, maar als je niemand ontmoet, weet je ook niet wat er te koop is. En dus weet je ook niet wat je kúnt vragen. Daarom is het zo belangrijk om nieuwe medewerkers een warm welkom te heten en écht te begeleiden. En om bijvoorbeeld jonge medewerkers te koppelen aan ervaren collega’s van wie ze de kneepjes van het vak kunnen afkijken.”

2. Faciliteer professionele kruisbestuiving

“Een pingpongtafel en een pubquiz zijn hartstikke leuk, maar niet genoeg. Want verbinding gaat om meer dan het sociale aspect. We komen er steeds meer achter dat juist in de toevallige ontmoetingen en informele contacten op de werkvloer de professionele kruisbestuiving plaatsvindt die zo belangrijk is. Ter illustratie: uit een intern onderzoek van Bank of America bleken de medewerkers van de callcenters die het beste functioneerden, samen te lunchen. De slechtlopende afdelingen werkten met gescheiden lunchpauzes, waardoor collega’s van verschillende teams elkaar nooit ontmoetten. Toen daar vervolgens gezamenlijke lunchpauzes ingevoerd werden, schoten de prestaties omhoog. Iets om over na te denken als je het werk anders gaat organiseren: hoe ga je informele contacten faciliteren tussen thuiswerkende collega’s die niet direct samenwerken? Wat helpt, is om medewerkers niet het gevoel te geven dat ze thuis 8 uur per dag productief moeten zijn. Dat ben je op kantoor ook niet. Geef toestemming om te ‘scharrelen’.”

3. Vermijd de kroonprins(ess)enverslaving

“Je ziet het in veel organisaties gebeuren: dat een paar medewerkers steeds weer gevraagd worden voor alle interessante nieuwe projecten. Zij genieten het vertrouwen omdat ze eerder hebben laten zien dat ze iets kunnen. Maar hierin schuilt een groot risico op elitevorming. Terwijl er genoeg talent in de organisatie rondloopt voor een evenwichtigere verdeling. Dat risico wordt verder versterkt doordat medewerkers meer thuis werken. Wees er dus alert op dat iedereen gezien wordt; niet iedereen pakt even gemakkelijk zelf een podium.”

4. Organiseer tegenspraak offline

“Zonder gezonde tegenspraak kan een organisatie niet floreren, maar tegenspraak is niet online te regelen. Juist omdat het voor individuen moeilijk is om zich uit te spreken als ze het ergens niet mee eens zijn. In een online meeting ontbreekt daarvoor de sociale veiligheid die je wel krijgt als collega’s steun bij elkaar kunnen zoeken tussen meetings door bij het koffieapparaat of in de wandelgangen. Met als gevolg dat het soms lijkt alsof iedereen instemt met een plan, terwijl in werkelijkheid veel medewerkers zijn afgehaakt. Een extra reden om goed na te denken over hoe je informele contacten in de organisatie goed draaiende kunt houden.”

Meer weten?

Arbo Unie helpt organisaties om de kansen van hybride werken te benutten en de risico’s te minimaliseren. Bijvoorbeeld met organisatieadvies en workshops. Wil je meer informatie? Kom hier meer te weten over hybride werken.