Hoe meer aandacht en angst, hoe groter onze behoefte aan grip, waardoor we informatie blijven vergaren en in een zichzelf versterkende spiraal terechtkomen. De uitbraak van Covid-19 is daarmee ook een confrontatie met onzekerheid en het ontbreken van controle. We zijn niet gewend daarmee om te gaan.

Houvast bij angst en onzekerheid

Iedereen reageert verschillend op angst. Sommige personen proberen hun onzekerheid te reduceren door zoveel mogelijk informatie te vergaren. Anderen focussen op werk of ontladen de spanning met humor. Het gaat over het algemeen om angst voor drie scenario’s:

• Angst voor besmetting of ziekte: voor jezelf, dierbaren of kwetsbare groepen.
• Angst als gevolg de getroffen maatregelen: voor sociale isolatie, relaties en het gezinsleven, verveling, zinloosheid of bedrijfseconomische zorgen.
• Angst voor de gevolgen op de langere termijn: sociaaleconomisch, vrije verkeer van mensen, manier van leven en internationale verhoudingen.

De huidige situatie rondom het coronavirus heeft de ingrediënten die risico geven op collectieve onzekerheid. Mensen zoeken hierin naar houvast, die je als werkgever kunt bieden door heldere  informatie te verstrekken en je medewerkers te leren hoe zij om kunnen gaan met de onzekerheid. Dit is het moment voor leidinggevenden om naar voren te stappen en je mensen hierin te begeleiden. Want juist nu zijn inclusiviteit en structuur belangrijk. Je kunt het piekeren beperken door te kijken naar zaken die je nog wel samen kunt doen. Kijk ook naar de sociale hulpbronnen die iemand heeft, zowel vanuit huis en op het werk. Wees bijvoorbeeld extra alert op collega’s die alleenstaand of net nieuw zijn in je organisatie.

Dit is wat je kunt doen

• Niemand kent deze situatie. Wees alert op elkaar en blijf flexibel.
• Praat met elkaar over je angst, niemand hoeft dit alleen op te lossen:
• Probeer de tijd dat je erover spreekt te beperken, en het ook over andere onderwerpen te hebben.
• Beperk het contact met personen die dezelfde angst hebben als jijzelf: voorkom dat je een gezamenlijke ‘bubbel’ van angst creëert.
• Wees mild en aardig voor elkaar: iedereen gaat op de eigen manier met de angst en onzekerheid om. Sommige willen zoveel mogelijk vasthouden aan routines, anderen hebben behoefte aan humor of relativering. Geef elkaar ook mentaal de ruimte.
• Neem de tijd om samen na te denken over de situatie: kunnen jullie manieren bedenken om de schade te beperken? Of, als er juist heel hard gewerkt moet worden nu: om voor elkaar te zorgen zodat jullie het volhouden?
• Denk eventueel vast na over de periode na Corona: wat gaat helpen om weer terug te keren naar de normale situatie?
• Realiseer je dat de mensheid als geheel heel veel flexibiliteit en inventiviteit heeft.

Manieren om met onzekerheid en angst om te gaan

• Accepteer je onzekerheid. Probeer te aanvaarden dat je onzeker bent, en dat ook nog een tijdje zult blijven.
• Het is normaal dat je bedreigingen waakzaam volgt maar creëer activiteiten en gevoelens van verbinding en zinvolheid; kijk of je iets kunt bijdragen en focus op wat goed gaat.
• Plaats je angst in een ander perspectief.
• Zoek afleiding.
• Breng (een nieuwe) structuur aan in je dagelijkse activiteiten en richt je vooral op datgene wat je wel kunt doen bijvoorbeeld je te houden aan de voorschriften.
• Hou goede gewoontes en routines in stand; blijf doen zoals je deed vóór je thuis moest gaan werken ( dus niet in je pyjama rondhangen) ; zoek alternatieven voor sport( school) en ontspanning.
• Beperk je nieuwsconsumptie. De hele dag berichten volgen gaat je niet helpen. Beperk je nieuwsconsumptie tot een aantal betrouwbare bronnen.
• Zoek hulp als je merkt dat je er zelf niet uitkomt en het je dagelijks leven blijft beheersen. Hulp vragen is echt geen schande: dit is een uitzonderlijke situatie. Laat je helpen, anderen zullen dat graag doen.
• Verspreid zelf geen informatie over Corona. Betrouwbare informatie wordt via gebruikelijke kanalen doorgestuurd. Het doorsturen van niet gecontroleerde berichten of nepnieuws helpen ons niet.
• Geef uiting aan je emoties, op een constructieve manier; als de angst je toch te veel pakt kun je een dagboek bijhouden of opschrijven waar je precies over piekert en oplossingen verzinnen.
• Besef dat we met z’n allen veerkrachtig zijn; rampen mobiliseren onze energie en kies bewust hoe jij daar vorm aan wilt geven.
• En de meest effectieve: richt je aandacht op wat je nu voor anderen kunt doen. Je zinvol voelen, onderdeel van de oplossing kunnen zijn kan erg helpen om met de onzekerheid om te gaan.

En dan nog dit

Veel mensen hebben het gevoel dat ze hun tijd ‘nuttig’ moeten besteden. Wees ook hier mild voor jezelf. Sommige klussen vragen tijd: de zolder opruimen, werken in de tuin. Dat gaat vaak wel. Ander werk vraagt niet alleen tijd maar ook vooral (gemoeds)rust. Velen van ons hebben nu wel tijd maar (nog) geen rust.  Kijk dus niet gek op als het schrijven van een boek, het maken van je website, het schilderen van een meesterwerk, het schrijven van prachtige muziek nu allemaal niet zo wil vlotten. Accepteer ook dat.

Meer weten?

Merk je dat onzekerheid vat krijgt op je organisatie en je medewerkers, schakel dan de professionals van Arbo Unie in. Zij kunnen zowel op organisatie- als op individueel niveau op tijd de juiste ondersteuning bieden die op zo’n moment nodig is. Heeft u een vraag of behoefte aan meer informatie? Neem dan contact op met arbeids- en organisatieadviseur Anita Koops via anita.koops@arbounie.nl, bel 06-52500633 of bezoek onze speciale webpagina over mentale en sociale gezondheid tijdens het thuiswerken.