Stijgende Whk- en WGA-lasten in 2026: hoe kun je als werkgever anticiperen?

De Nederlandse politiek en het sociale zekerheidsstelsel zijn volop in beweging. Het demissionaire kabinet, de adviezen van de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) en Kamerbrieven over sociaal-medische beoordelingen zorgen voor grote verschuivingen. Werkgevers krijgen de komende jaren te maken met stijgende Whk- en WGA-lasten.

Wat vandaag nog beleidsmatige keuzes lijken, vertaalt zich morgen al in concrete verhogingen van jouw loonkosten. Denk aan strengere eisen rond verzuimbegeleiding, hogere premies bij langdurige arbeidsongeschiktheid en een grotere verantwoordelijkheid voor werkgevers om zelf grip te houden op instroom in de Ziektewet of WGA.

In dit uitgebreide overzicht leggen we uit:

• welke beleidsontwikkelingen eraan komen,
• wat de nieuwe premiepercentages voor 2026 zijn,
• wat dit concreet betekent voor jouw organisatie,
• en welke stappen je nu al kunt nemen om stijgende Whk- en WGA-lasten te beperken.

Van collectieve zekerheid naar individuele verantwoordelijkheid

Met de komst van OCTAS wordt de discussie over de toekomst van het arbeidsongeschiktheidsstelsel concreter dan ooit. De commissie onderzoekt hoe het stelsel toekomstbestendig kan worden ingericht. Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar de verdeling van risico’s tussen overheid, medewerkers en werkgevers.

Voor werkgevers kan dit betekenen dat de verschuiving van collectieve zekerheid naar individuele verantwoordelijkheid steeds sterker voelbaar wordt. Waar risico’s vroeger grotendeels collectief gedragen werden, komt er nu steeds meer druk te liggen op de werkgever. Dit betekent hogere lasten bij langdurig verzuim, meer verantwoordelijkheid voor preventie en een zwaardere rol in de re-integratie van medewerkers.

Kamerbrief Sociaal medisch beoordelen

In de Kamerbrief Voortgang sociaal medisch beoordelen zijn maatregelen aangekondigd die al op korte termijn effect hebben:

• Structurele inzet van Sociaal Medische Centra (SMC’s): om beoordelingen sneller en deskundiger te laten verlopen.
• Herinvoering van de 60+ maatregel (2025–2027): oudere medewerkers krijgen sneller duidelijkheid over hun arbeidsongeschiktheid.
• Structureel kwijtschelden van WIA-voorschotten: medewerkers blijven zo niet met onnodige schulden zitten bij lange wachttijden.
• Praktisch beoordelen wordt standaard: ook zonder volledig medisch dossier kan een oordeel worden gegeven.
• Versterking van de rol van de bedrijfsarts: vanaf zomer 2026 wordt het medisch oordeel van de bedrijfsarts leidend bij de RIV-toets.

Voor werkgevers betekent dit meer directe betrokkenheid en grotere verantwoordelijkheid.

Nieuwe Whk-premies en parameters 2026

Op 15 juli 2025 zijn de nieuwe parameters en premies voor de gedifferentieerde Whk 2026 bekendgemaakt. En hieruit blijkt dat de Whk-premie aanzienlijk stijgt.

Belangrijkste oorzaken van de stijging

• WIA-herstelactie: duizenden herbeoordelingen leiden tot meer WGA-uitkeringen, doorbelast via de Whk.
• Herinvoering 60+ maatregel: deze regeling drukt op de Aof-premie.
• Samenvoeging staartlastvermogen (per 1 januari 2026): zorgt voor een verhoging van de gemiddelde Whk-premie.

De sociale premies 2026

Naast de beleidsontwikkelingen zijn de nieuwe sociale premies voor 2026 bekendgemaakt. Dit zijn de belangrijkste veranderingen:

Stijging Whk-premie 2026

De Werkhervattingskas (Whk) bestaat uit twee onderdelen:

• WGA-premie: geldt voor alle (ex-)medewerkers met een WGA-uitkering.
• ZW-flex-premie: geldt voor medewerkers die ziek uit dienst gaan.

Beide onderdelen stijgen in 2026:

• WGA-premie: van gemiddeld 0,83% naar 0,96%.
• ZW-flex-premie: van gemiddeld 0,50% naar 0,56%.

De stijging is het gevolg van meer langdurige ziekte en arbeidsongeschiktheid, vooral onder jongeren (denk aan longcovid en psychische klachten).

Hoeveel Whk-premie ga jij betalen?

De hoogte van jouw Whk-premie in 2026 hangt af van de loonsom in 2024:

• Kleine werkgever: tot 1.082.500 euro
• Middelgrote werkgever: 1.082.500 – 4.330.000 euro
• Grote werkgever: vanaf 4.330.000 euro

Middelgrote en grote werkgevers ontvangen eind 2025 een beschikking van de Belastingdienst. Voor kleine werkgevers geldt een vast sectoraal percentage.

Lichte daling Aof-premies 2026

Naast de stijging van de Whk-premie is er ook enig goed nieuws: de Aof-premies dalen licht.

• Kleine werkgevers: van 6,28% naar 6,26%.
• Grote werkgevers: van 7,64% naar 7,61%.

De premies voor AOW, ANW en Awf blijven ongewijzigd.

Gevolgen voor werkgevers

De combinatie van beleidswijzigingen en premieaanpassingen leidt tot:

• Stijgende loonkosten door hogere Whk-premies;
• Grotere verantwoordelijkheid voor preventie, re-integratie en verzuimbegeleiding;
• Meer risico op doorbelasting bij langdurige arbeidsongeschiktheid;
• Complexere regelgeving, waardoor fouten in de premie vaker voorkomen.

Hoe kun je anticiperen als werkgever?

Wil je grip houden op de stijgende lasten, dan zijn dit de belangrijkste stappen:

1. Controleer je Whk-beschikking
   In 2024 en 2025 trof OAZ in 50 en 44 procent van de beschikkingen fouten aan. Bezwaar maken kan direct geld besparen.
2. Analyseer je verzuimdossiers
   Door preventie en herbeoordeling voorkom je onnodige instroom in de Ziektewet of WGA.
3. Voorbereiden op beleidswijzigingen
   Houd rekening met mogelijke aanpassingen zoals een verlaging van de WIA-drempel of verkorting van de doorbelastingsperiode.
4. Kies voor maatwerkadvies
   Iedere organisatie heeft een ander risicoprofiel. Een individuele analyse levert vaak grote besparingen op.

Vooruitkijken loont

De stijgende Whk- en WGA-lasten in 2026 betekenen voor werkgevers hogere loonkosten, meer verantwoordelijkheid en grotere risico’s. Door nu al inzicht te krijgen in je risico’s en premieopbouw, voorkom je dat jouw organisatie ongemerkt te veel betaalt.

Download de gratis Whitepaper Sociale Zekerheid. Hierin geven we je praktische tips om de impact voor jouw organisatie te beperken.

Bij OAZ helpen we werkgevers dagelijks bij het analyseren, optimaliseren en terugvragen van werkgeverslasten. Wij zorgen ervoor dat je niet alleen reageert op veranderingen, maar er ook actief grip op houdt.

Benieuwd hoeveel jouw organisatie kan besparen? Neem vrijblijvend contact op via info@oaz.nl of bel 088 5600 700.