Vermogensfonds NSvP maakt zich sterk voor werkinnovatie en vroeg zich na de coronapandemie af hoe Nederlandse werkgevers de handen ineen kunnen slaan om de maatschappelijke kwetsbaarheden die door Covid aan het licht kwamen, beter het hoofd te kunnen bieden.
Programmamanager Luc Dorenbosch begeleidt het meerjarige NSvP-programma ‘Werken in Breder Belang’ (WiBB) dat daarvoor werd opgezet. De centrale vraag is hoe mensen naast, na of tijdens hun baan actief kunnen bijdragen aan het bredere belang, om maatschappelijk cruciale sectoren als het onderwijs, de gezondheidszorg en defensie minder kwetsbaar te maken wanneer ze structureel onderbemenst raken.
Zo kan een bedrijf er open voor staan dat een deel van de medewerkers een dag in de week in een kwetsbare sector aan de slag gaat, zegt Dorenbosch. “Een bedrijf kan ook sociale projecten opstarten waar medewerkers die dat willen, op kunnen intekenen en een deel van hun tijd en expertise aan kunnen besteden.
Een andere mogelijkheid is ‘corporate volunteering’ als arbeidsvoorwaarde aanbieden aan medewerkers die het interessant vinden om een bijdrage op maatschappelijk vlak te leveren. Daar hebben we mooie voorbeelden van gezien. We zijn drie jaar verder en we zien dat dit thema niet meer weggaat.”
Mooie voorbeelden
Eén van die mooie voorbeelden is het Veldhovense technologiebedrijf ASML dat jaarlijks honderd tot tweehonderd engineers een dag in de week voor de klas laat staan in de regio Brainport rond Eindhoven. ASML draagt de salariskosten om de technici les te laten geven.
Een ander voorbeeld is het HR-ecosysteem voor Defensie, waarin organisaties als partners samen willen werken om bij te dragen aan een veiliger Nederland, bijvoorbeeld door experts op het gebied van cybersecurity uit te wisselen met IT-bedrijven. Het initiatief de Nationale Zorgreserve werd in 2021 opgericht om een community van zorgreservisten op te zetten die op flexibele basis kunnen bijdragen aan het waarborgen van de continuïteit van de zorg in crisistijd. De NZR bestaat inmiddels 5 jaar en wil verder groeien naar 5000 oud-zorgprofessionals die zich in crisistijd willen blijven inzetten voor de zorg.
Toolbox Werken in Breder Belang
Om bedrijven en HR-professionals te ondersteunen bij het vormgeven van werken in breder belang, ontwikkelde NSvP de Toolbox Werken in Breder Belang, die inzicht geeft in de mogelijkheden en wat je moet regelen om het goed te laten werken.
Dorenbosch: “Je kunt als particulier bedrijf kiezen voor een vorm van detacheren, een uitwisseling van mensen met gesloten beurzen, je kunt meedenken met je parttimers die naast hun baan vrijwilligerswerk willen doen of een vorm van gedeeld werkgeverschap aangaan. Er zijn ook bedrijven die een partnership met een maatschappelijke organisatie aangaan, bijvoorbeeld een ziekenhuis in de regio. Het is niet makkelijk, maar als je je als organisatie voorbereidt, kun je er goed mee uit de voeten. We zien steeds meer goede voorbeelden.”
Meerwaarde bepalen
Het is volgens Dorenbosch belangrijk dat je als bedrijf bepaalt wat de meerwaarde is van je openstellen voor werken in breder belang. “Dat kan zitten in de bredere inzetbaarheid van medewerkers en ontwikkelingsmogelijkheden van medewerkers buiten de eigen organisatie.
Het kan resulteren in aantrekkelijker werkgeverschap voor medewerkers die graag iets maatschappelijk relevants willen doen naast hun baan. Het kan zijn dat je als bedrijf op deze manier je netwerk uitbreidt, of dat je toegang krijgt tot de studenten waar je medewerkers les aan geven. Daar moet je over nadenken.”
Dorenbosch: “Het is belangrijk dat je voorbij je eigen organisatie durft te denken en de bredere maatschappelijke doelstellingen kunt zien. Als bedrijf ben je immers onderdeel van een heel systeem. Wanneer het onderwijs, de gezondheidszorg of de kinderopvang vastloopt, heb je daar als bedrijf ook last van.
Kijk hoe je de strategische belangen van jouw organisatie kunt verbinden met die van een of meer maatschappelijke organisaties. Het is in mijn ogen een sympathieke manier om naar MVO te kijken. Dat je naast een groeistrategie ook een geefstrategie hebt, in vaardigheden van je mensen, in tijd en in aandacht voor andere partijen. Dat kun je zo klein of zo groot maken als je zelf wilt.”
HR-valkuilen
Dorenbosch ziet ook een aantal valkuilen voor HR-professionals die zich met Werken in Breder Belang willen bezighouden.
- Over promise, under deliver
Dat kan gebeuren wanneer iemand uit de Raad van Bestuur zegt: ‘Dit gaan we allemaal doen voor de samenleving’, maar dat het niet van de grond komt. Zoek voordat je dingen gaat beloven eerst uit hoe je het gaat doen en wat dat betekent. Voorkom dat je teleurstellingen creëert en geef een realistisch beeld van hoe dit kan werken en op welke schaal je het wilt doen. Het hoeft niet meteen met 100 mensen tegelijkertijd. Wat is de draagkracht in je eigen organisatie?
- Teveel oog voor eigen ‘win’
Werken in breder belang is een kwestie van geven én nemen en daar moet een balans in zitten. Die balans moet je tijd geven, want het gaat niet meteen goed. Je moet ervan uitgaan dat het een jaar pruttelen is. Je kunt meteen een initiatief stoppen, omdat je denkt dat het de verkeerde kant op gaat, maar geef het dus even de tijd. - Maak het niet te moeilijk
Ga kijken wat er op dit vlak al in de organisatie gebeurt, dat is vaak meer dan je denkt. Laat die initiatieven zien en ga op zoek naar andere voorbeelden. HR is goed in het zien van allerlei blokkades. Wees bereid om risico’s te nemen. Durf op maat mee te denken met het verhaal als je het belangrijk genoeg vindt.
Hoe zorg je als HR-professional dat je strategische organisatiedoelen behaalt én medewerkers gemotiveerd houdt? Ontdek op 2 oktober samen met 300 vakgenoten hoe je de juiste balans vindt tussen werksucces en werkgeluk.
Drie projecten gefinancierd
Het programma ‘Werken in Breder Belang’ loopt in elk geval in 2025 door en inmiddels hebben drie innovatieve projecten financiering van NSvP ontvangen. Het initiatief ‘Onderwijs duurzaam verrijken met vrijwilligers’ van de Stichting Iedereen een Meester in de regio Den Haag vergroot en verduurzaamde de inzet van vrijwilligers in het (basis)onderwijs. Doel is de werkdruk van leraren te verlichten en de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren.
Het project ‘Verfijnd interim-management in huisartsenpraktijken’ van 2C&MORE wil de werkdruk op huisartsen verlagen door bedrijfskundige ondersteuning door senior managers aan te bieden. Medewerkers van grote bedrijven worden ingezet om huisartsen te ondersteunen met interim-management, zodat huisartsen zich vooral kunnen richten op hun zorgverantwoordelijkheden.
Het project ‘Re-integratie met maatschappelijk belang’ richt zich op het benutten van de talenten van werkenden die willen re-integreren in maatschappelijk waardevol werk, met een focus op de zorgsector. Door een lerend netwerk en een nieuwe methodiek worden mensen die uitvallen in het werk gere-integreerd via een route in een andere (zorg)organisatie. Het bouwt voort op een methodiek die binnen KLM al enkele jaren succesvol wordt ingezet en de verzuimduur blijkt te verkorten.
Lees ook: Succesvol re-integreren met vrijwilligerswerk in de zorg: zo doet KLM dat
Echte slag gaat nog komen
Dorenbosch is tevreden over wat er tot nu toe met zijn programma is bereikt. “We proberen bedrijven te bereiken die daadwerkelijk iets met werken in breder belang willen doen. Het is de rol van NSvP om voor de troepen uit te lopen, de echte slag gaat nog komen. De kwetsbare sectoren hebben qua personeel allemaal hetzelfde probleem. En geld alleen is niet de oplossing. Het gaat erom hoe we ons organiseren voor de toekomst.
Dat zullen we met durf moeten doen. Bedrijven zullen zich moeten gaan verbinden met sectoren en sectoren met andere sectoren. Dit najaar starten we samen met de Fontys Hogeschool in Eindhoven met een driedaagse opleiding voor HR-professionals die zich willen verdiepen in werken in breder belang: Hoe ga je als werkgever maatschappelijk strategische verbindingen aan met andere organisaties? Daar heb ik zin in en hoge verwachtingen van.”
