‘Beloning van ouderen moet op de helling’, zo is te lezen op HR Praktijk. De discussie over pensioenen is nog nauwelijks beslecht of een nieuwe generatie Nederlanders moet er aan geloven. Net wat jonger dan onze pensionada ’s en nog volop aan de slag, maar kennelijk oud genoeg om als improductieve veelverdiener aan de kant gezet te worden. In de ogen van velen hebben ouderen het anno nu gedaan. Van mij mag de crisis best aan ingeslepen arbeidsverhoudingen knagen. Graag zelfs. Maar nu slaan we door.

Toegevoegde waarde als plat economisch gegeven

Dagelijks werk ik me een slag in de rondte en vertel menig aanstormend talent hoe het moet. Snoeien in mijn salaris? Net als het leven - qua uitgaven - op zijn hoogtepunt is? Drie studerende zoons kosten mij welgeteld 3.000,- per maand. Prima als ik inleveren moet. Maar wie neemt mijn lasten over?

Wat mij opvalt is dat die bedrijven de discussie over toegevoegde waarde leiden met dat begrip zelf weinig hebben. Een familiebedrijf heb ik er bijvoorbeeld nooit zo over gehoord. Ik doel op die ondernemingen bij wie medewerkers niet meer zijn dan een plat economisch gegeven. Managers die rekenen in headcounts, capaciteiten die aan de werkvoorraad gekoppeld zijn. Bepaald niet een klimaat om in mensen te investeren, als het op een andere wijze sneller en goedkoper kan.

Van medewerkers ondernemers maken

Aukje Nauta, hoogleraar ‘employability’ aan de Universiteit van Amsterdam, is daarom van mening dat werkgevers de discussie op een verkeerde manier aansnijden. Nauta stelt voor om oudere werknemers een kans te bieden zich beter de ontwikkelen. In ruil daarvoor ontvangen zij een lager loon. Volgens Nauta worden werknemers gelukkiger en productiever wanneer zij de kans krijgen voor zelfontplooiing.

Dat zal best. Maar waarom voor minder loon? Mijn klanten stel ik voor om niet te beoordelen op slecht, voldoende, goed en excellent, maar op achteruitgang, stilstand, groei en substantiële groei. En daar koppelen we de groei van het salaris aan. Dat maakt van mensen eerder ondernemers, dan door hen een stuk salaris te ontzeggen. 

Perceived contribution

Misschien moeten we er gewoon niet zo moeilijk over doen. Gewoon leven met het feit dat we niet allemaal even goed presteren. Jong en oud. Na ons dertigste is de perceived contribution bij de meesten stevig op z’n retour. Ik durf zelfs de stelling aan dat heel veel medewerkers op die leeftijd al zijn uitgeleerd. Dat zij hun destiny hebben bereikt. Niet dat het dan met u daadwerkelijk zoveel minder gaat, maar collega’s hebben uw kunstje dan vaak genoeg gezien, en vinden dat u zich nog slechts herhaald. Zo gaat dat bij elk bedrijf, bij elke werknemer, bij elk mens.

Wijzer

Overigens net op Youtube een college bekeken van neuropsycholoog prof. Erik Scherder. Gelukkig voor zijn leeftijdgenoten had hij iets opbeurends te melden. Naar mate mensen ouder worden, gaan onze hersenen er wel degelijk op vooruit. We slagen er steeds beter in om negatieve gevoelens te onderdrukken. We worden wat aimabeler, wijzer zo u wilt.

Daar zou hij best wel eens gelijk in kunnen hebben. En maak ik mij druk om niets.