Oudere werknemer verdient meer dan hij produceert
De productiviteit van oudere werknemers rechtvaardigt hun hogere lonen niet. De loonkosten voor ouderen zijn extra hoog door de goede bescherming van ouderen tegen ontslag, het pensioensysteem en de subsidies van de overheid op langer doorwerken. Dat blijkt uit een analyse van het Centraal Plan Bureau (CPB).
Volgens de onderzoekers is mede dankzij afschaffing van de VUT de arbeidsdeelname van ouderen behoorlijk gestegen. Maar daardoor wordt de slecht functionerende arbeidsmarkt voor ouderen steeds zichtbaarder.
Volgens het CPB is de werkloosheid onder oudere werknemers laag, maar als zij eenmaal zonder werk zitten is dat vaak definitief. Binnen bedrijven signaleert het CPB een groeiende verborgen werkloosheid: ouderen die weliswaar in dienst zijn, maar niet omdat hun werkgever ze graag wil houden. Ze zijn te duur om te ontslaan.
Lonen van seniorwerknemers zijn hoog, omdat in Nederland de beloning stijgt met de leeftijd. Die hoge beloning kunnen ze afdwingen doordat dat de Nederlandse ontslagvergoedingen tot de hoogste behoren en de lange WW-duur van 38 maanden.
Ondernemerschap onaantrekkelijk
Voor ouderen is het daardoor onaantrekkelijk om te kiezen voor zelfstandig ondernemerschap. De baanmobiliteit van 55-plussers in Nederland ligt slechts op 1 procent, het laagste percentage van alle moderne industrielanden.
Het CPB zegt dat de slecht functionerende arbeidsmarkt voor ouderen de economie opbreekt als de vergrijzing voortschrijdt: het ontbreken van prikkels duwt de productiviteit van ouderen naar beneden. De kosten voor de ontslagbescherming van de ouderen wordt afgewenteld op de jongeren. Deze solidariteit staat onder druk, omdat de groep ouderen groeiende is terwijl het aantal jongen naar verhouding afneemt.
Last in, best out?
Ondernemers kennen de nieuwe ontslagprocedures vaak niet goed, waardoor ze ongewild (jonge) talentvolle werknemers moeten laten gaan. Maar vooral in grotere bedrijven is het mogelijk om met functies te schuiven of functies te wijzigen door taken te herverdelen, zodat waardevolle werknemers niet de laan uit worden gestuurd. Dit zal dan wel voorafgaand aan een reorganisatie en de bijbehorende ontslagronde moeten gebeuren. Hoe u boventallige werknemers selecteert volgens het afspiegelingsbeginsel kunt u leren bij het seminar ‘reorganiseren vanuit HR tijdens de kredietcrisis’.
