Het kabinet stelde aanvankelijk geen tijd aan deze regeling. De maatregel om de werkgeverslasten bij kleine banen te verminderen wordt echter tijdelijk en geldt alleen in 2010. Dit besloot staatssecretaris De Jager  na felle kritiek van de Tweede Kamer op de regeling. De Tweede Kamer vreest dat de regeling tot verdringing van andere werknemers leidt. Jongeren die een deeltijdbaan willen, zouden de plaats innemen van jonge werknemers die fulltime willen werken. Ook zouden werkgevers banen gaan opknippen om gebruik te maken van de voordelige regeling.

 

Een werknemer in dienst nemen staat gelijk aan stapels formaliteiten en rechten en plichten. Ook de werknemer ontkomt er niet aan. Het aangaan van een arbeidsovereenkomst met een werknemer levert de werkgever zowel civielrechtelijke rechten en plichten als financiële en administratieve lasten op.

 

Afdrachten en administratieve lasten

De werkgever draagt nu alle premies werknemersverzekeringen. In 2009 is het werknemersdeel van de premies werknemersverzekeringen op nihil gesteld. De administratieve lasten hangen samen met verplichtingen in het kader van de fiscale en de sociale zekerheidswetgeving. De verplichte inhouding en afdracht van loonheffing, premie Zvw en premies voor de werknemersverzekeringen (samen loonheffingen) zijn de belangrijkste veroorzaker van (administratieve) lasten. Deze lasten voor het bedrijfsleven bedragen in totaal per jaar circa 868 miljoen euro (nulmeting september 2008).

 

Beperkt belang

Het belang van loonheffingen is voor jongeren met een kleine baan beperkt:

• Het merendeel van deze werkende jongeren ontvangt de ingehouden loonheffingen (loonbelasting en premies volksverzekeringen) immers weer terug via een T-biljet. De verschuldigde loonheffing van deze jongeren bedraagt namelijk minder dan de som van de algemene heffingskorting en de arbeidskorting;
• Het buiten toepassing laten van de loonheffing is voor de overheidsinkomsten van geen betekenis, omdat de loonheffing wordt vervangen door de inkomstenbelasting voor zover de jongere meer belasting is verschuldigd dan de som van de algemene heffingskorting en arbeidskorting;
• Het belang van jongeren bij een verzekering voor de Ziektewet (ZW), de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) en de Werkloosheidswet (WW) (de werknemersverzekeringen) blijkt in de praktijk ook gering. Voor zover jongeren met een kleine baan zich al kwalificeren voor een uitkering, blijken zij daar in de praktijk nauwelijks gebruik van te maken.

 

Het kabinet heeft de mogelijkheden onder de loep gelegd om de werkgeverslasten voor kleine banen te verminderen. Dat is mogelijk door voor deze banen:

• de verplichte verzekering voor werknemersverzekeringen (ZW, WIA en WW) af te schaffen;
• de loonheffing terug te brengen naar 0%;
• de bekostiging van de Zorgverzekeringswet te vereenvoudigen;
• de informatieverplichtingen voor de werkgever te verminderen.

 

Let op

Werkgevers zijn in 2010 voor kleine banen vrijgesteld van premieheffing voor de werknemersverzekeringen en van de inkomensafhankelijke bijdrage voor de ZVW.

 

Verplichte verzekering voor de werknemersverzekeringen

Jongeren met een kleine baan hebben meestal weinig profijt van een verzekering met betrekking tot arbeidsongeschiktheid- en werkloosheidrisico. Het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen UWV betaalt aan jongeren met (voorheen) een kleine baan jaarlijks ongeveer vijf miljoen euro aan uitkeringen, inclusief de uitkeringen op grond van de Wet Arbeid en Zorg. Het merendeel van de uitgaven betreft kortdurende ZWV-uitkeringen. Voor individuele werknemers kan een verzekering tegen het arbeidsongeschiktheidsrisico wel van belang zijn. Het kabinet wil daarom jongeren die niet langer verplicht verzekerd zijn, de mogelijkheid bieden om zich vrijwillig te verzekeren voor de ZW en de WIA.

 

De vrijstelling van premieheffing werknemersverzekeringen/Zvw over het loon van jongeren met een kleine baan vanaf 2010 leidt direct tot lagere financiële lasten voor werkgevers. De loonkosten voor kleine banen van jongeren vallen in 2010, inclusief het op nul zetten van de inkomensafhankelijke bijdrage ZVW, ongeveer 15% lager uit. De lastenverlaging stimuleert werkgevers om jongeren in te huren voor kleine banen. Een dergelijke baan kan voor een werkloze jongere als opstap fungeren naar een grotere baan wanneer de arbeidsmarkt weer aantrekt. De lastenverlaging voor kleine banen van jongeren in 2010 draagt bij aan beperking van de toename van de jeugdwerkloosheid.

 

Zorgverzekeringswet

Naast de loonheffing en de premies voor de werknemersverzekeringen dragen werkgevers eveneens de op het loon ingehouden inkomensafhankelijke bijdrage ZVW af aan de Belastingdienst. Het kabinet zal de inkomensafhankelijke bijdrage ZVW voor kleine banen van jongeren met ingang van 2010 op 0% zetten, zodat de werkgeverslasten voor deze banen zo veel mogelijk worden beperkt.

 

De derving die optreedt door het 0%-tarief voor deze banen wordt automatisch opgevangen door een verhoging van de inkomensafhankelijke bijdrage.

 

Nota bene

Het kabinet heeft ervoor gekozen de regeling niet te beperken tot scholieren en studenten, maar ook te laten gelden voor alle jongeren met een kleine baan. Dit voorkomt dat de arbeidsmarktpositie van scholieren en studenten door lagere loonkosten gunstiger wordt dan die van andere jongeren. Voor een dergelijk concurrentievoordeel is zeker tijdens de huidige economische crisis geen rechtvaardiging. Door de maatregel voor alle jongeren te laten gelden, wordt eveneens voorkomen dat de werkgever en de Belastingdienst worden belast met de onderzoeksplicht om na te gaan of de jongere daadwerkelijk scholier of student is.

 

Tip

De staatssecretaris voert het plan nu alleen voor het jaar 2010 in. Wel volgt er een evaluatie van de gevolgen voor kleine banen. De Jager houdt de mogelijkheid open dat de regeling dan wordt verlengd.

 

Tip

Hier vindt u de brief van staatssecretaris De Jager aan de Tweede kamer.