Logo
  • Blog
  • 5 januari 2015

De 3-trapsraket naar een sociaal veilige (pestvrije) klas, wijk en werkvloer!

en dan zorgen dat het zo blijft…….

Om u een ellenlang betoog te besparen ga ik hier niet in op de definitie, kenmerken en oorzaken van sociale veiligheid – die staan te lezen in diverse eerdere publicaties – maar ga rechtstreeks naar de oplossing: de 3-trapsraket. Één waarschuwing vooraf: het creëren van sociale veiligheid vereist sociale veiligheid. Zodra u echter begint komt u in een opwaartse spiraal terecht waardoor het steeds eenvoudiger en prettiger wordt om de sociale veiligheid te bevorderen en te behouden.

3. UBAA

 

  • Uitspreken van ergernissen tegen de persoon die verantwoordelijk is voor de ergernis (dus niet tegen derden, dat is roddelen en draagt niet bij aan sociale veiligheid)
  • Bespreken van de ergernissen met de persoon die verantwoordelijk is voor de ergernis (mogelijk vormt begrip voor achtergronden al oplossing van de ergernis, anders zoeken naar een gezamenlijk gedragen oplossing)
  • Afspreken hoe in het vervolg gehandeld wordt om ergernis te voorkomen of niet te ergeren aan hetzelfde gedrag
  • Aanspreken op het zich niet houden aan afspraken

2. Emotionele nabijheid

Emotionele nabijheid is gelijkgestemdheid gebaseerd op het delen van elkaars emoties en (h)erkennen van elkaars achtergrond en beleving. Emotionele nabijheid verkleint het belang dat gehecht wordt aan verschillen in sociaal en economisch opzicht (Wallace & Wolf, 1999), vergroot groepscohesie, vermindert geschillen en draagt bij aan respecteren van elkaars eigen(aardig)heid en andere kenmerken van een open cultuur (Boutellier, 2002;Timmer, 2006; Van Winzum, 2006).

1. Kennismaken

Delen van elkaars emoties en (h)erkennen van elkaars achtergrond en leefwereld betekent niet alleen de eigen emoties, achtergrond en beleving kennen maar ook bekend (willen) zijn met de emoties, achtergrond en beleving van de ander.

Tot de leeftijd van ongeveer zes jaar betekent de ander kennen: weten hoe de ander er uitziet en hoe de ander zich gedraagt. Vanaf ongeveer zes jaar betekent kennis van de ander ook weten wat de ander belangrijk vindt en hoe deze zich voelt (Mönks & Knoers, 1993).

START

Deze drie stappen kunnen herhaaldelijk gezet worden en bij elke nieuwe eerste stap vindt een verdieping plaats. Daarnaast is het van belang dat de stappen samen gaan met sterk leiderschap door een juf/meester, (wijk)bestuur of leidinggevende (Fredriksson & Fredriksson, 2003).

Om kennis te maken met elkaar zijn veel verschillende werkvormen denkbaar. Van uitgebreide voorstelrondjes via een gewoon ‘goed’ gesprek, eventueel aan de hand van vragenkaartjes, tijdens een etentje tot bijvoorbeeld een vorm van ‘over de streep’. De gekozen werkvorm is natuurlijk mede afhankelijk van de doelgroep.

Referenties

Boutellier, H. (2002). De veiligheidsutopie. Den Haag: Boom.

Brokerhof-Ferron, F. (2011). Een Kennismakingsproject ter Bevordering van Ervaren Emotionele Nabijheid: Effecten op de Sociale Veiligheid tussen Leerlingen in Groep 3 van de Basisschool. Heerlen: Open Universiteit.

Fredriksson, M., & Fredriksson, A. (2003). De elf samenzweerders. Amsterdam: Sirene.

Mönks, F.J., & Knoers, A.M.P. (1983). Ontwikkelingspsychologie. Nijmegen: Dekker & van de Vegt.

Timmer, J.S. (2006). Burger, buurt en bondgenoten; Praktijkonderzoek naar veiligheidspacten en sociale samenhang in de leefomgeving. Lectorale rede uitgesproken bij de aanvaarding van het lectoraat Veiligheid en Sociale Cohesie aan de Christelijke Hogeschool Windesheim te Zwolle op dinsdag 17 oktober 2006. Zwolle: Christelijke Hogeschool Windesheim.

Wallace, R.A., & Wolf, A. (1999). Contemporary Sociological Theory. Expanding the Classical Tradition. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

Winzum, E. van  (2006). Over aanspreken gesproken. Den Haag: Dienst Justitiële Inrichtingen.

Producttips

Ook interessant

Volg HR Praktijk

Word gratis lid en ontvang op dinsdag en donderdag het laatste HR-nieuws in uw mailbox! Én als lid krijgt u ook toegang tot exclusieve online artikelen.