Door alle technologische mogelijkheden is er een steeds grotere vermenging tussen werk en het privéleven. Onderzoekers van de Erasmus Universiteit wijzen op de nadelige effecten hiervan en roepen op tot het beter managen van persoonlijk smartphonegebruik op het werk. Als dat ook nog samengaat met een gevoel van autonomie is er sprake van een goede werk-privébalans.
Shutterstock

Bijna negen op de tien Nederlanders vindt een goede balans tussen werk en privéleven belangrijker dan een succesvolle carrière, toonde onderzoek van Ipsos Global Trends (2024). Dat heeft onbedoelde consequenties, komt naar voren in een artikel van de Volkskrant van 25 augustus, waarin twee onderzoekers van de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences aan het woord komen: arbeid- en organisatiepsycholoog prof. Daantje Derks en bestuurskundige-socioloog prof. Laura den Dulk. Beiden doen onderzoek naar diverse aspecten van werk-privébalans.

Derks zegt onder meer: “Als je voortdurend overal bereikbaar bent, dan eist dat zijn tol, ook als je zelf gelooft dat je het prima weet te combineren.”

Gepieker en frustratie

Een eind juni dit jaar gepubliceerde dagboekstudie van de Erasmus Universiteit Rotterdam onder leiding van Derks laat zien dat privéberichten verstorend werken en het werk ondermijnen, vanwege ‘boundary crossing’. “Ons brein scheidt domeinen als werk en thuis. Een appje van het thuisfront verstoort sterker dan een vraag van een collega, omdat het meer mentale energie kost om te switchen, waardoor werk blijft liggen en dat leidt ’s avonds tot gepieker, waardoor je minder goed herstelt.” ‘Gevoelens van frustratie’ zijn het gevolg.

Het onderzoek is vijf opeenvolgende dagen uitgevoerd onder 91 werknemers in verschillende beroepsgroepen. De onderzoekers maakten tussen de 354 en 399 observaties per dag en concluderen: “De bevindingen benadrukken het belang van het managen van persoonlijk smartphonegebruik op het werk om de prestaties en het welzijn  van medewerkers te beschermen.”

Autonomie en flexibiliteit

Laura den Dulk is hoogleraar Werkgelegenheid, organisatie en werk-privébalans en belicht in het Volkskrant-artikel een ander aspect van de werk-privébalans. Zij geeft aan dat het bij een goede werk-privébalans vooral draait om een gevoel van autonomie. “Wanneer mensen zeggenschap ervaren over hoe ze hun werkweek kunnen inrichten, dan rapporteren ze meer tevredenheid, wat weer positief samenhangt met prestaties op het werk.”

In het binnenkort te verschijnen promotieonderzoek aan de Erasmus Universiteit van bestuurskundige Samantha Metselaar blijkt dat flexibiliteit niet betekent dat er minder arbeid wordt verzet. Zij laat zien dat het halen van deze privédoelen niet ten koste gaat van de werkdoelen gedurende een thuiswerkdag.