Geen opleiding of referentie van de drie RamBam-leden werd gecheckt. Erger nog: in het geval van de verpleegkundige werd niet eens uitgezocht of ze een registratie voor Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg had. Hoe is dit soort zaken te voorkomen? René Reijenga is deskundige op het gebied van veiligheidszaken en directeur van Screenen.com, onderdeel van onderzoeksbureau Levent Group. Ook hij ziet in de praktijk vaak dat medewerkers liegen dat het gedrukt staat. Dat dit kan gebeuren, is veelal geboren uit onkunde bij de verantwoordelijke HR-medewerker. “HR-medewerkers en anderen belast met het aannemen van nieuwe medewerkers doen uiteraard hun best om eventuele leugens in cv’s te doorzien. Maar door een gebrek aan professionele screeningskennis en een positief uitgangspunt over de kandidaat worden lacunes in het cv en het verhaal van de kandidaat lang niet altijd boven water gehaald.” Toch, vindt Reijenga, kan dit relatief eenvoudig worden voorkomen. Doorvragen is allereerst zaak, maar er zijn uiteraard meer zaken waar je als HR-medewerker op kunt letten. Zo pak je dat aan.

Voor je begint
1. Bereid je grondig voor: bestudeer cv’s, vergelijk data.
2. Informeer bij het opleidingsinstituut of de kandidaat daadwerkelijk de opleiding heeft gevolgd én het diploma heeft behaald. Dit kan via: scholenkaart.nl, hbo-raad.nl/hogescholen/overzicht-hogescholen en vsnu.nl/universiteiten.html. Betreft het een erkend opleidingsinstituut, dan komt deze voor op een world ranking list, zoals: univ.cc/world.php.
3. Vergelijking met sociale mediasites geeft vaak ook al een indicatie over mogelijke hiaten of onwaarheden in de cv-gegevens.
4. Is de kandidaat een jobhopper? Plaats hier je vraagtekens bij.
5. Vraag originele diploma’s mee te nemen. Kopieën zijn veel makkelijker te vervalsen dan originelen.

Tijdens het gesprek
6. Stel open vragen. Zo moet de kandidaat ingaan op bepaalde zaken, zoals de redenen waarom hij bij zijn vorige werkgever is vertrokken of in het buitenland is verbleven.
7. Vraag meerdere concrete voorbeelden van werkzaamheden. Wie lang moet nadenken, is verdacht. Informeer ook naar vreemde carrièrebreuken, en vraag hierop door.

Na het gesprek
8. Ga er niet vanuit dat vorige werkgevers de kandidaat al hebben gescreend.
9. Bel de laatste werkgever en collega’s als referenties. Vraag of de kandidaat daar onafgebroken werkte en of hij aan het functieniveau voldeed. Vraag welke werkzaamheden hij de laatste maanden heeft verricht, welke functies gedurende welke periode, en welke taken en verantwoordelijkheden daarbij hoorden.
10. Check zijn collegialiteit en integriteit, en waarom hij is vertrokken. Let op: hiervoor moet de kandidaat toestemming geven!
11. Vraag hem ook in welke relatie hij staat tot de referent. Een familielid of vriend(in) is geen referent. Uit eigen onderzoek verkregen referenten zijn vaak objectiever en betrouwbaarder.
12. Bedenk bovendien dat één referent niet voldoende is voor een gewogen en objectief oordeel.
13. Laat de kandidaat kennismaken met toekomstige collega’s. Vraag nadien hun mening.

Let op!
14. Wantrouw buitenlandse opleidingen. Kijk online of de opgegeven opleidingen bestaan en of ze niet bekendstaan als frauduleus. Zoek op diploma- of degree mills. Bedenk dat de naam van het opleidingsinstituut vaak nagenoeg overeenkomt met die van een reguliere universiteit, bijvoorbeeld Columbia Pacific University versus de echte Columbia University, Cambridge International University versus de echte Cambridge University, en Trinity College and University versus de echte Trinity College. Diploma’s waarvan bekend is dat ze zijn vervalst, kunt u onder meer nagaan bij: diplomamills.nl. Bekijk ook of het buitenlandse diploma aan het Nederlandse equivalent voldoet. Dit kan bij het Nuffic: nuffic.nl.
15. Een goede screening kost extra tijd, maar sluit risico’s uit. Het inhuren van een gespecialiseerd onderzoeksbureau hoeft bovendien niet duur te zijn. Dit behelst slechts een fractie van de totale werving- en selectiekosten. Je bent sowieso goedkoper uit wanneer je hiermee een nieuwe zoektocht voorkomt.

Meer informatie? Zie www.screenen.com