Een manager zei ooit tegen me: “Als je dit werk een paar jaar doet, dan kom je er op den duur achter dat het enge gevoel om niet te weten hoe iets moet, langzaam maar zeker overgaat in een gevoel van zekerheid dat je precies weet hoe het moet.” Ik begreep wat ze bedoelde. Maar wat ik al snel ontdekte was dat het enge gevoel juist het leukste was. Dát was waardoor ik dingen leerde. Waardoor ik niet naast m’n schoenen ging lopen. Waardoor ik me bleef openstellen voor alles wat er te leren viel. Zodra ik op de automatische piloot ging, werden de dingen saai en begon ik mezelf te overschatten als expert. Het is leuker om een expert te worden dan het te zijn.

Wat is de comfort zone?

Het is je perceptie van wat je wel en niet kunt. Een mentale toestand waar je je veilig bij voelt. Het gaat over veiligheid. Het gaat over de eerste lagen van de pyramide van Maslow. En uiteindelijk gaat het over de angst voor het verlies van wat je hebt.

Angst is nooit een goede raadgever. In je comfort zone voel je je veilig. Maar is dat echte veiligheid? Het verlangen naar veiligheid zit diepgeworteld in ons mensen. Het had tot doel ons te beschermen in gevaarlijke situaties zoals opgegeten worden door een leeuw. Maar ik kom weinig leeuwen tegen op een gemiddelde werkdag. Te veel veiligheid kan persoonlijke groei in de weg staan.

Wat is er te vinden buiten de comfort zone?

Als je bold (dapper) genoeg bent om buiten je comfort zone te stappen dan kom je in je learning zone. Je doet nieuwe ervaringen op die je comfort zone kunnen vergroten. Sommige mensen zeggen dat je als je te ver buiten je comfort zone raakt, in je panic zone zult belanden. Daar zit misschien iets in, maar door in elk geval de grenzen van je panic zone te verkennen, kom je erachter hoe groot je learning zone werkelijk is.

Csikszentmihalyi

Als ik kijk naar het flow-model van Csikszentmihalyi dan herken ik het feit dat angst (anxiety) zich voordoet op het moment dat er veel verandering (high change level) is en weinig vaardigheid (low skill level). Maar als ik ooit mijn vaardigheden wil uitbreiden dan heb ik des te meer reden om me in mijn learning zone te bevinden. Zodat ik daadwerkelijk aan mijn vaardigheden kan werken. Zo beland ik via ‘opwinding’ (arousal) in een flow. De term ‘comfort zone’ vind ik nog steeds verwarrend. Wat is er zo comfortabel aan een plek waar je niks kunt leren? Aan een plek die je niet laat groeien naar volgende niveaus in de piramide van Maslow? Daarom kijk ik er als volgt tegen aan:

 

Mijn ‘comfort zone’ is mijn thuis

Ik denk dat het begrip comfort sterk samenhangt met iets dat we ons “thuis” noemen. Wat is dat “thuis”? Het is niet automatisch je woonhuis, hoewel dat voor veel mensen wel de meest aangewezen plek is. Ik bedoel een plek waar je volledig jezelf kunt zijn, zonder masker. Een plek waar je kunt recupereren. Waar je het meest in balans bent. In zen modus. De plek waar je alle bewuste indrukken het beste kan verwerken en waar je het creatieve proces onbewust laat gebeuren.

Mijn ‘learning zone’ ligt buiten mijn huis en is de plek voor indrukken en ervaringen

Als ik mijn huis verlaat dan leer en experimenteer ik. Dan ontdek ik het leven en dan groei ik. Ik breng die nieuwe bewuste ervaringen mee terug naar huis en maak er een gewoonte van om de grenzen van mijn huis en mijn learning zone te doorbreken. Telkens weer. En elke volgende keer wordt het makkelijker om mijn ‘fouten’ te zien als leerervaring en niet als iets wat ik verkeerd heb gedaan.

En zo leef ik

Op deze manier denk ik niet langer dualistisch (in goede comfortabele en slechte oncomfortabele plekken). Ik bekijk ze samen als één dynamisch geheel dat me comfort geeft. Ik denk dat alles dat ik zojuist heb besproken, neerkomt op niet angstig zijn. Thomas Edison zei het nog veel scherper toen hij het had over zijn doorzettingsvermogen bij zijn uitvinding van de gloeilamp: “Ik heb niet gefaald. Ik heb gewoon 10.000 manieren gevonden die niet werken.”

Wees niet bang voor veranderingen zoals cloud, maar omarm de mogelijkheden en experimenteer hier juist mee om innovatie binnen uw organisatie te omarmen.