Logo
  • Blog
  • 22 februari 2016

Niet alleen je intelligentie, maar ook de fitheid van je brein telt! En valt te trainen

Dat volwassen hersenen volgroeid zijn, betekent niet dat ze nooit meer veranderen. Op latere leeftijd kunnen er nog nieuwe zenuwcellen bij komen. En als gevolg vandoor leren en training kunnen tussen zenuwcellen nieuwe verbindingen gemaakt worden en anderen verstevigd. Maar hoe zorg je er voor dat je brein gemakkelijk verbindingen blijft maken?

Het is van belang dat je je brein gezond houdt, dat je het blijft prikkelen en daarmee fit houdt, want je leerprestaties worden beter in een stimulerende omgeving. De Duitse psycholoog Siegfried Lehr becijferde eens dat het IQ van iemand die drie weken luiert met twintig procent achteruit holt. Lehr zegt dat vakantievierders die niets om handen hebben gehad zeker drie tot vier dagen nodig hebben voordat zij hun werk weer goed kunnen doen. Hij adviseert dan ook op vakantie een beetje actief te blijven, bijvoorbeeld door het aflopen van bezienswaardigheden is goed of lezen, zolang de hersenen maar wat te doen hebben. Het brein kan zich dus herstellen en het trainen en fit houden van je brein heeft dus invloed op je cognitieve vermogen.

Hersteltijd

Trainen van je brein kan op verschillende manieren. Allereerst is een gezonde levensstijl  belangrijk. Het schadelijke gevolg van alcohol en drugs op je hersenen is evident. Wellicht verrassender is dat lichamelijke beweging ook een positief effect op je brein heeft. Erik Scherder legt in zijn boek ‘Laat je hersenen niet zitten’ uit dat beweging goed is voor lichaam én geest. Daarnaast moeten we onze hersenen, in deze tijd van een overdaad aan prikkels, voldoende hersteltijd gunnen om zich weer te reorganiseren. Een goede ademhaling, bewust bezig zijn met je slaap- en waakritme en vaker de televisie of tablet uit zijn zaken die helpen.

Gerichte training

Ook gerichte training van je brein helpt. Vanuit de neuropsychologie doet men al geruime tijd onderzoek en worden er positieve resultaten geboekt met training van het brein bij mensen met een informatie verwerkingsstoornis (zoals adhd, add, autisme, pdd nos). De opvatting dat een ‘gezond’ brein echter ook baat heeft bij training groeit in populariteit. Een online programma waarmee de fitheid van het brein in kaart gebracht, getraind en verbeterd kan worden, is MyBrainSolutions. Het geeft een weergave van iemands breinconditie, die is opgebouwd uit vier domeinen;

  • Denken (o.a. aandacht, flexibiliteit, verwerkingssnelheid, (werk)geheugen)
  • Spanningsgevoel (stressgevoel, angst en depressie)
  • Invloed van emoties (herkennen van emoties en invloed van emoties)
  • Zelfregulatie (o.a. veerkracht en focus op het positieve).

Zelfregulatie

Op basis van de scores uit een gevalideerde baseline test (WebNeuro en BRISC) wordt er een op die persoon toegesneden trainingsprogramma opgesteld met oefeningen en trainingen. Uitkomsten uit onderzoeken laten hoopgevende resultaten zien als het gaat om de effectiviteit van deze tool. Zo blijkt uit een onderzoek onder ruim 500 respondenten, die gemiddeld iets meer dan een jaar gebruik hebben gemaakt van deze tool, dat hun gevoel van stress afnam, de emotionele weerbaarheid toenam en dat er verbeteringen waren in hun breinconditie op het vlak van denken, sociale vaardigheden en positief denken (2012; Clements e.a.). Vooral de doelgroep die in de baseline test als risicovol werd aangemerkt, had het grootste profijt. Belangrijker voor organisaties is dat een gezond brein ook de organisatie wat oplevert. Bij medewerkers die als minder productief werden aangemerkt en waarbij het functioneren onder druk stond, nam de productiviteit met 29% toe en het verzuim met 18% af. Vooral Zelfregulatie beïnvloedt de productiviteit van werknemers (2010; O’Connor, e.a.). Mensen met een hoge mate van zelfregulatie scoorden significant hoger dan mensen met een medium of lage score. En zelfs na 30 dagen training, nam het vermogen tot zelfregulatie met 14% toe.

Variabiliteit

De trainingen die worden aangeboden bestaan niet alleen uit geheugen- of aandachttesten, maar deelnemers worden bijvoorbeeld ook getraind in het juist inschatten van emoties, situational judgment tests rondom sociale vaardigheden, het verankeren van positieve gedachten en het tot rust komen door ademhaling- en meditatieoefeningen. Juist die integratie van de verschillende onderdelen, de variabiliteit met telkens nieuwe oefeningen en de continue uitdaging, onderscheidt deze tool van de al langer bekende ‘braintrainers’. Onderzoek (Slagter, 2011) toont aan dat variabiliteit en uitdaging ertoe leidt dat het brein niet alleen beter wordt in specifieke taken of tests, maar dat het algemene procesmatig denken en leren verbetert. Ook lijken meditatieoefeningen van invloed te zijn op deze cognitieve processen. Hiermee wordt de opvatting dat het brein niet statisch is, maar een orgaan onderhevig aan verandering als gevolg van uitdaging en leren, onderschreven.

Uiteraard moeten we ook zo realistisch zijn dat er voor ieder van ons een bepaalde bovengrens is als het om je intelligentie gaat, hoe veel je ook oefent en traint. Tegelijkertijd kunnen we ook concluderen dat het niet alleen je intelligentie is dat telt, maar dat je effectiviteit ook afhankelijk is van de fitheid van je brein. Van bijvoorbeeld je vermogen om zaken te onthouden, toe te passen, aandacht vast te houden en je vermogen om jezelf te reguleren. En dat is trainbaar. Kortom, je hoeft niet ‘ziek’ te zijn om beter te worden!

Literatuur:

  • D. Swaab (2010). “Wij zijn ons brein”.
  • H. Slagter (2011). “Mental Training as a Tool in the Neuroscientific Study of Brain and Cognitive Plasticity”. Frontiers in Human Neuroscience.
  • M. O’Connor, N.J. Cooper, L.M. Williams, S. DeVarney and E. Gordon (2010). “NeuroLeadership and the productive brain”. NeuroLeadership Institute
  • T. Clements, S. DeVarney and H. Liu (2012). “Brain Health Results at Company ABC annual report”.
  • W. Resing en P. Drenth (2007). “Intelligentie, Weten en Meten”.

Producttips

Ook interessant

Voorspelt Learning Agility teamsucces?
Succesvolle teams zijn belangrijk voor organisaties

Volg HR Praktijk

Word gratis lid en ontvang op dinsdag en donderdag het laatste HR-nieuws in uw mailbox! Én als lid krijgt u ook toegang tot exclusieve online artikelen.