Er bestaan veel onjuiste aannames over akoestiek. Tijd om de 6 meest voorkomende mythes over akoestiek op de werkplek aan de kaak te stellen en te weerleggen.

Mythe 1: harde oppervlaktes hebben een negatief effect op de akoestiek in een ruimte 

Men gaat er doorgaans van uit dat harde oppervlaktes, zoals hout, beton of glas, een negatief effect hebben op de akoestiek omdat ze geen geluid zouden absorberen. Dit hoeft echter helemaal niet zo te zijn: mits op de juiste manier geïntegreerde in de ruimte kunnen ook deze materialen een bijdrage leveren aan een optimale akoestiek.
Neem de concerthal van het Poolse Nationale Symfonie Orkest als voorbeeld. Op een enkel gestoffeerd item na bestaat het grootste gedeelte van de ruimte uit harde houten of betonnen elementen, die het geluid verspreiden en in de gewenste richting kaatsen. Deze concerthal staat bekend als een van de beste concertlocaties van Europa.
Hoe kan dit? Overmatige galm wordt verminderd door het gebruik van “acoustic diffusers”. Deze worden niet gemaakt van geluidsabsorberende materialen, maar hebben een specifieke vorm waardoor ze zorgen voor een juiste weerkaatsing van het geluid. Hoe deze diffusers er uit moeten zien en het beste kunnen worden geplaatst wordt bepaald door experts. Door het gebruik van de juiste materialen kan iedere ruimte akoestisch optimaal worden gemaakt.

Mythe 2: glas en beton absorberen geen geluid 

Beweerd wordt dat sommige materialen geluid weerkaatsen, maar niet absorberen. Glas en beton worden hierbij als voorbeelden aangedragen. Maar is dat wel zo?
Hier een duidelijke nee: Ieder materiaal, en dus ook glas, heeft geluidsabsorberende kwaliteiten!
Grote glazen oppervlaktes absorberen bijvoorbeeld lage tonen. Hoge tonen worden weerkaatst. Ook een betonnen vloer kan geluid absorberen. Wanneer karpet direct op beton wordt gelegd zal het hoge tonen absorberen. Een verhoogde of technische vloer zal met name lage tonen absorberen.
De mate van absorptie is verschillend per materiaal. Materialen met een harde en compacte structuur (zoals glas en beton) absorberen veel minder dan andere materialen, en kaatsen een deel van het niet-geabsorbeerde geluid weer terug of laten het door.

Mythe 3: voor het classificeren van akoestische producten wordt een universele standaard aangehouden 

Hier kunnen we kort maar krachtig over zijn: Iedere ruimte is anders, en dus zal het effect van producten die de akoestiek beïnvloeden ook in iedere ruimte anders zijn. Daardoor is het onmogelijk een universele standaard te bepalen.
Wanneer je een ruimte akoestisch wil optimaliseren zal je goede metingen en akoestische analyses van de ruimte moeten laten maken door een expert. Door middel van berekening en simulaties kunnen experts precies bepalen wat een ruimte nodig heeft, en weten zij precies welke geluidsabsorberende producten zich het beste lenen om dit resultaat te bereiken. Wat de beste producten zijn zal dus per ruimte verschillen.

Mythe 4: een akoestisch paneel is gewoon een gestoffeerd stuk schuim 

Akoestische producten zijn speciaal ontworpen om akoestisch comfort te vergroten en om overlast door ongewenste geluiden te minimaliseren. Soms lijkt een “gestoffeerd stuk schuim” genoeg om hierbij te helpen, en deze methode wordt (helaas te) vaak ingezet. Maar is dit geschikt voor iedere situatie? En is het echt zo makkelijk om zo’n paneel te maken?
Het “gestoffeerde stuk schuim” is eigenlijk een niet-verweven stof of schuim, dat zorgvuldig is geselecteerd op dikte, dichtheid en materiaal. Door het vermengen van verschillende soorten materiaal verbetert het paneel het akoestische comfort in een ruimte, doordat het geluiden van verschillende frequenties absorbeert.
Afhankelijk van de dikte van het vulmateriaal heeft het paneel verschillende akoestische eigenschappen. Hoe dikker het materiaal, hoe effectiever het bijvoorbeeld zal zijn in de strijd tegen lage frequenties.
De stof waarmee een paneel is bekleed is ook belangrijk. Dit kan direct effect hebben op het geluidsabsorberend vermogen van het hele paneel. Het ontwerpen van een nieuw type akoestisch paneel is een lang proces, dat gepaard gaat met veel onderzoek, analyse van de verschillende componenten afzonderlijk en het eindproduct. Dus: is een Akoestisch Paneel echt gewoon een gestoffeerd stuk schuim? Het mag dan wel schuim zijn, maar het is geenszins gewoon.

Mythe 5: akoestische producten halen het design van een ruimte naar beneden 

Een mooi kantoor is iets waar velen van dromen. Maar wat als je werknemers inmiddels achter hun nieuwe bureaus zitten, naast de net geverfde muren, maar zich niet op hun werk kunnen concentreren door de galm in de ruimte? Gelukkig zijn daar akoestische oplossingen voor, en deze zijn qua stijl en kleur meestal helemaal in te passen in het interieur!
Aangeraden wordt om al over akoestiek na te denken tijdens het eerste ontwerp proces, en een expert in te schakelen om te helpen bij het creëren van een ruimte waar je comfortabel en rustig kunt werken, en die tegelijkertijd mooi oogt.

Je hoeft bij het optimaliseren niet alleen aan gestoffeerde panelen te denken: Goed ontworpen producten kunnen een dubbele functie bekleden. Een half open kast is bijvoorbeeld niet alleen een plek om je documenten op te bergen, maar kan ook effectief geluiden absorberen. Een bureau paneel is nog zo’n voorbeeld: Het maakt van een grote ruimte een knussere werkplek, en kan ook geluid absorberen.
Ieder element in een ruimte heeft effect op de akoestiek, dus je moet al bij het ontwerp van de inrichting van jouw kantoor rekening houden met het uiteindelijke doel en de implementatie van akoestische materialen. Wanneer een ruimte eenmaal is ingericht is het moeilijk om nog akoestische elementen te integreren die bij de stijl en kleur van het interieur passen. Maar wanneer je ze meteen integreert tijdens de ontwerp fase kunnen ze een ruimte juist complementeren.

Mythe 6: goede en prettige akoestiek is niet mogelijk in een grote, open ruimte

Stel je een grote groep mensen voor in een grote, open ruimte. Ze zitten allemaal aan hun bureau en zijn aan het werk, wat vaak inhoudt dat ze telefoontjes moeten plegen of diegene die naast hen zit moeten raadplegen.
Als het geluidsniveau optimaal is zijn mensen veel minder snel afgeleid door ongewenste geluiden. Uit onderzoek is gebleken dat mensen het meest worden afgeleid door spraak.
Wanneer je andermans gesprekken kunt verstaan maak je bij het uitvoeren van je taken tot 7% meer fouten dan wanneer je deze gesprekken niet kunt verstaan. Het is dus zeker de moeite waard om de akoestiek in een ruimte onder de loep te nemen.
Maar is het überhaupt mogelijk om de wirwar aan geluiden in zo’n grote ruimte te beheersen. Het is niet eenvoudig, maar het kan zeker.
Wanneer je de richtlijnen voor akoestiek in een open kantoor (omschreven binnen de ISO 3382-3 standaard) aanhoudt elimineer je geen ongewenste geluiden, maar je kunt het aantal afleidende factoren beperken en terugbrengen naar een acceptabel niveau. Hierdoor zal de productiviteit onder werknemers stijgen en het aantal gemaakte fouten afnemen.

Conclusie 

Het akoestisch optimaliseren van een ruimte is niet makkelijk, maar een expert kan je helpen om de juiste producten te vinden en te integreren voor het beste resultaat.
Een goed ontworpen kantoorruimte, ook in termen van akoestiek, zal je helpen een om plek te creëren waar werknemers zich prettig voelen, en bevordert daarmee hun comfort, creativiteit en productiviteit.