Wat moet je straks aanleveren?

Bedrijven met meer dan honderd werknemers moeten periodieke rapportages aanleveren waarin de verschillen in beloning tussen mannen en vrouwen worden weergegeven. Bij een beloningsverschil tussen mannen en vrouwen van meer dan 5 procent moet je kunnen uitleggen waarom dat zo is. Best complex, omdat er veel factoren zijn, naast sekse, die verschillen in loon kunnen verklaren. Zoals afstand tot het werk, leeftijd, branche werkgever, type werk en allerlei combinaties daarvan. Het CBS kwam in 2016 tot twintig verschillende factoren. Ga er maar aan staan om dat allemaal uit te pluizen.

Boetes en actieplan

Een belangrijk deel van de door het CBS benoemde kenmerken is momenteel niet of nauwelijks gestandaardiseerd geregistreerd in het HR-systeem, zoals herkomst, opleidingsrichting en werkervaring van de medewerker. Het kan dus maar zo zijn dat er geen uitleg gegeven kán worden. En om dan maar te concluderen dat het wel aan seksediscriminatie moet liggen, is in ieder geval statistisch niet verantwoord. Wanneer de verklarende rapportage uiteindelijk is aangeleverd, maar de uitleg als niet afdoende wordt beoordeeld, dan kunnen boetes volgen en in ieder geval een verplicht actieplan. 

Definitie van loon

Er liggen nog wat beren op de weg voor de nieuwe wet, zoals de definitie van ‘loon’; wat is fulltime, zit overwerk bij de beloning in, tellen we eenmalige bonussen mee? De definitie van loon is bijvoorbeeld bij veel pensioenfondsen verschillend. Europa zal nog een flinke uitdaging hebben om de definitie van loon voor alle landen eenduidig vast te stellen.

Verklaring van verschillen complexe materie

De looninformatie is voorhanden in de loonadministratie, dat wordt niet zo’n karwei. De verklaring van verschillen zal echter de grote uitdaging zijn. Niet voor de grote bedrijven, die daarvoor de mensen in huis hebben of een consultant kunnen inhuren. Bedrijven van net over de honderd werknemers hebben geen statisticus aan boord die zo’n rapportage even produceert. Dan wordt het een complexe materie, vreemd aan de dagelijkse praktijk op de werkvloer. Er ligt een rol voor accountants en administratiekantoren om het midden- en kleinbedrijf hierbij te ondersteunen.

Voorbereiding is cruciaal

Het is belangrijk dat je je voorbereidt op wat straks komen gaat. Bekijk bijvoorbeeld nu al wat de verschillen zijn en zoek naar verklaringen daarvoor. Bestudeer productdemo’s van bureaus die rapportages verzorgen, lees whitepapers en praat met elkaar over het onderwerp. Europa streeft met de nieuwe regels bovenal bewustwording bij bedrijven na, om zo het gedrag aan te passen. En het is beter nu al te beginnen met die bewustwording.

Focus op gelijke kansen

Tegelijkertijd is het zinvol om te focussen op gelijke kansen, in plaats van het blindstaren op gelijke uitkomsten. Er zijn immers zoveel verschillende redenen die tot ongelijke uitkomsten kunnen leiden. ‘Gelijke kansen voor allen’: een goede stap om een cultuuromslag in je organisatie teweeg te brengen.