De Wazo is bedoeld om de combineerbaarheid van arbeid en zorg te verbeteren. Niet alleen in het belang voor werkgevers en werknemers, maar ook voor het maatschappelijk belang. Dat belang reikt verder dan het privébelang van de individuele werkgever en werknemer. Daarnaast is het doel van de Wazo een samenhangend systeem van verlofregelingen te creëren.

 

De voordelen van de Wazo, kent u die? De Wazo voorziet in:

- subsidie voor de werkgever

- vrije tijd voor de werknemer

- tevredenheid onder werknemers

- daling van het ziekteverzuim.

 

Natuurlijk zijn er ook nadelen, namelijk:

- het plotselinge gebruik van korte verlofregelingen

- het overdragen van werkzaamheden op korte termijn

- het regelen van vervanging en dat is vooral voor kleine bedrijven een probleem.

 

Zwangerschaps- en bevallingsverlof

De werkneemster heeft recht op zes weken zwangerschapsverlof en tien weken bevallingsverlof. Wordt de baby eerder dan op de geplande bevallingsdatum geboren, dan schuiven de niet gebruikte verlofdagen door naar het bevallingsverlof. Komt de baby later dan de uitgerekende bevallingsdatum ter wereld, dan blijft de nieuwe moeder recht hebben op tien weken bevallingsverlof. Uw werkneemster krijgt 100% doorbetaald tot maximaal het dagloon conform de Coördinatiewet sociale verzekeringen. De kosten vallen onder een collectieve regeling.

 

Tip

Het is de plicht van de werkgever om uiterlijk twee weken voor de ingang van het zwangerschapsverlof de uitkering bij UWV aan te vragen. U heeft daarvoor een verklaring van een arts/verloskundige nodig waarin de vermoedelijke bevallingsdatum vermeld staat. Ook moet u aangeven op welke datum het zwangerschapsverlof in gaat.

 

Kraamverlof

Verlof van twee dagen voor de partner van de bevallen vrouw. Het loon wordt 100% doorbetaald en komt voor rekening van de werkgever.

 

Tip

Kraamverlof mag u niet weigeren. Het moet wel binnen vier weken na de geboorte worden opgenomen.

 

Ouderschapsverlof

Een werknemer – vrouw of man – die duurzaam een kind (-8 jaar) verzorgt en opvoedt (als ware het een eigen kind) kan aanspraak maken op ouderschapsverlof zonder behoud van salaris. Uw werknemer moet als ouder in familierechtelijke betrekking tot het kind staan.

 

Tip

U kunt dat controleren door te vragen naar een verklaring uit de gemeentelijke basisadministratie waaruit blijkt dat het kind op hetzelfde adres woont als uw werknemer.

 

Om van de ouderschapsverlofkorting gebruik te maken, hoeft uw werknemer vanaf 2009 niet meer mee te doen aan de levensloopregeling. Het is een korting op de inkomstenbelasting en is bij voltijds verlof ongeveer € 650 per maand.

 

Het recht op verlof is voor 26 keer de wekelijkse arbeidsduur. Standaard geldt dat de werknemer een jaar lang voor de helft van de werkweek gaat werken. In overleg kan van deze standaardverdeling worden afgeweken.

 

Kort zorgverlof

Een werknemer kan kortdurend zorgverlof opnemen als hij een thuiswonend (pleeg)kind, zijn partner waarmee hij samenwoont of zijn ouders moet verzorgen. Hij moet dan wel de enige zijn die de zieke op dat moment kan verzorgen. Het zorgverlof dat mag worden opgenomen is afhankelijk van het aantal uren dat de werknemer werkt. Per 12 maanden kan maximaal tweemaal het aantal uren dat per week wordt gewerkt worden opgenomen Bij een werkweek van 30 uur kan jaarlijks 60 uur (niet in één keer) kortdurend zorgverlof worden opgenomen.

 

Tijdens kortdurend zorgverlof betaalt de werkgever minimaal 70% van het salaris door. Als dat minder is dan het minimumloon, betaalt de werknemer ten minste het minimumloon.

 

Tip

Uw werknemer moet, als u daar achteraf om vraagt, aannemelijk maken dat het noodzakelijk was verlof op te nemen. U mag hem vragen naar bijvoorbeeld een afspraakbevestiging voor een medisch onderzoek.

 

Langdurig zorgverlof/palliatief verlof

Dit verlof stelt werknemers in staat te zorgen voor hun levensbedreigende zieke kind, partner of (eigen) ouder. Het verlof bedraagt in een jaar maximaal zes keer de arbeidsduur per week.

Het loon wordt niet doorbetaald. Het verlof mag ten behoeve van een stervende maar één keer worden opgenomen. Deze beperking geldt niet bij een kind met een levensbedreigende ziekte. Het kan daarom gebeuren dat ouders zich meer jaren achtereen op het langdurende zorgverlof beroepen.

 

Omdat het loon tijdens het langdurende zorgverlof niet wordt doorbetaald, heeft het voor de werkgever nauwelijks of geen extra lasten. Sinds de invoering van de levensloopregeling per 1 januari 2006 kunnen werknemers individueel sparen om verlofperiodes te financieren (zie Kortdurend verlof hiervoor).

 

Tip

De werknemer moet het verzoek tot verlof twee weken voorafgaand aan de ingangsdatum schriftelijk bij de werkgever indienen (als dit niet mogelijk is, vervalt deze regel), onder vermelding van de reden van het verlof, de persoon die het betreft, de ingangdatum, de omvang het verlof, de voorgenomen duur en de spreiding daarvan over de uren. Het verlof eindigt als de duur is verstreken of als de patiënt is overleden. De werknemer kan aansluitend calamiteitenverlof opnemen. In veel cao's en ook wel in individuele arbeidsovereenkomsten staan bepalingen over buitengewoon verlof.

 

Calamiteitenverlof

Calamiteitenverlof of kort verzuim is bedoeld voor onvoorziene noodsituaties die niet kunnen worden uitgesteld. Bijvoorbeeld een sterfgeval in de familie, een gesprongen waterleiding of als de oppas van een kind ziek is en er een betrouwbare vervanger moet worden geregeld. Het loon wordt 100% doorbetaald en de kosten komen voor rekening van de werkgever.

 

Tip

Bij calamiteitenverlof gaat het altijd om een beperkte tijd; een paar uur of hooguit een paar dagen. De wet spreekt van een ‘naar billijkheid te berekenen periode’. De duur moet in ieder geval in verhouding staan tot de aard van het noodgeval en de hoeveelheid privéverplichtingen die het met zich meebrengt.

 

Adoptie- en pleegverlof

Beide ouders hebben recht op vier weken adoptie- of pleegverlof. Zij krijgen 100% van het loon doorbetaald tot maximaal het dagloon conform de Coördinatiewet sociale verzekeringen.

De kosten vallen onder een collectieve regeling. De duur van het verlof bedraagt maximaal vier aaneengesloten weken.

 

U moet de uitkering uiterlijk twee weken voor de ingangsdatum van het adoptie- of pleegzorgverlof bij UWV aanvragen. De aanvraag moet vergezeld gaan van een document waaruit blijkt op welke datum het kind ter adoptie of pleegzorg wordt opgenomen. De datum waarop het adoptie- of pleegzorgverlof ingaat en de omvang van het verlof moeten eveneens worden vermeld.

 

Tip

Het recht op adoptieverlof verloopt als uw werknemer het verlof niet binnen 16 weken nadat het kind onder zijn hoede kwam opneemt.

 

Verlofrechten

Een werknemer die net in dienst is heeft wettelijk recht op zwangerschaps- en bevallingsverlof en calamiteitenverlof, maar op ouderschapsverlof pas een jaar na indiensttreding. Natuurlijk gelden voor alle soorten verlof nog andere voorwaarden dan in dit artikel genoemd.

 

Let op

In cao’s kunnen werknemers en werkgevers andere afspraken hebben gemaakt over recht, duur en betaling van verlof.

 

Bij- en nascholingsverlof

Voor bij- en nascholingsverlof ontbreekt een wettelijke regeling. De meeste cao’s kennen een scholingsbepaling. Zij bieden minimaal vrijaf voor een examen.

 

Loopbaanonderbreking

Mensen willen wel eens een tijdje niet werken. Om bijvoorbeeld een reis te kunnen maken of om een studie af te ronden. Soms stemt een werkgever hiermee in, zonder dat zijn werknemer zijn baan verliest. Dit wordt loopbaanonderbreking genoemd. Ook hiervoor ontbreekt een wettelijke regeling.