
In aflevering 114 van de HR Podcast is Rogier Havelaar te gast, organisatiesocioloog en filosoof en auteur van het boek ‘De nieuwe bestuurscultuur begint bij jou’.
Tevens is Rogier docent aan de HR Academy. Daar geeft hij de training ‘Beslissen met impact voor HR’, uit de collegereeks ‘Strategie en Bedrijfskunde voor HR’.
Deze training draait om de vraag: Hoe handel je effectief in de politieke dynamiek op de werkvloer, en versterk je je rol als strategisch partner. Kortom: hoe slaag je erin om je HR-visie en -expertise om te zetten in echte impact?
Rogier behandelt niet alleen strategieën om invloed uit te oefenen, maar ook hoe je met slimme, doordachte interventies eerder resultaat hebt. Hoe HR-professionals hier hun voordeel mee kunnen doen, is tijdens aflevering 114 van de HR Podcast onderwerp van gesprek.
“HR-professionals zitten vaak heel dicht bij de business, maar hebben meestal geen grote eigen afdeling. Ik noem ze wel eens koningen en koninginnen zonder koninkrijk. Ze moeten veel gedaan krijgen van anderen, en dat is precies mijn vakgebied: hoe krijg je anderen mee?”, aldus organisatiesocioloog en filosoof Rogier Havelaar.
Havelaar heeft een brede achtergrond in het bedrijfsleven. Met ervaring bij corporate organisaties zoals PostNL, grote familiebedrijven en landelijke politieke partijen, weet hij als geen ander hoe besluitvorming in organisaties werkt. Deze kennis deelt hij tevens als docent aan de HR Academy en als auteur van het boek De nieuwe bestuurscultuur begint bij jou. In een podcast-interview met Toine Al licht hij een tip van de sluier op.
Welke parallellen zijn er tussen de politieke arena en het bedrijfsleven?
“De dynamiek in bedrijfspolitiek vrijwel identiek is aan die in de traditionele politiek. Terwijl we in het bedrijfsleven en non-profitorganisaties vaak denken dat de politieke wereld compleet anders functioneert, zijn de onderliggende mechanismen verrassend gelijkwaardig.”
In veel organisaties worstelen niet alleen HR-professionals, maar ook andere functionarissen met het realiseren van maximale impact en het implementeren van hun plannen. Hoe kunnen we dit verbeteren?
“Een fundamenteel probleem dat ik waarneem is de verwarring tussen inhoudelijke onenigheid en persoonlijke afkeuring. We interpreteren ‘ik ben het niet met je eens’ vaak ten onrechte als ‘ik mag jou niet’, wat regelmatig tot complicaties leidt in het politieke speelveld.
In de politieke arena zie ik vaak dat meningsverschillen direct leiden tot persoonlijke afwijzing. Mijn advies is juist: leer om constructief van mening te verschillen, want dat brengt verrijking. Ook zie ik regelmatig dat mensen haast hebben om overeenstemming te bereiken. Daarmee doe je afbreuk aan ieders authenticiteit. Door eerst zorgvuldig te onderzoeken waarover je precies van mening verschilt, creëer je helderheid.”
Hoe zorg je ervoor dat jouw stem als HR-professional telt in besluitvormingsprocessen? In deze masterclass leer je niet alleen strategieën om invloed uit te oefenen, maar ontdek je ook hoe je met slimme, doordachte interventies betere resultaten boekt. Door effectief te handelen in de politieke dynamiek van je organisatie, versterk je jouw rol als strategische partner en weet je jouw HR-expertise.
Hoe kun je deze inzichten gebruiken om als HR-professional je impact te vergroten?
“Je kunt verschillende dingen doen. Een cruciale rol is het aanbrengen van overzicht in discussies. Een belangrijke vraag die ik vaak stel is: ‘Wat voor soort discussie voeren we hier eigenlijk?’ Je kunt structuur aanbrengen door te verduidelijken wat voor type discussie het is: gaat het over probleemdefiniëring, oorzaakanalyse, wat we moeten doen, of hoe we het moeten aanpakken? Dit helpt om het vraagstuk scherper te krijgen.”
In je boek en trainingen gebruik je de metafoor van de ‘Zwevende Vergaderzaal’. Wat bedoel je daarmee?
“Die zwevende vergaderzaal zweeft een beetje over de organisatie, over de problemen heen. Kan soms heel dichtbij komen, kan soms ook heel ver weg zijn. Het bijzondere aan deze vergaderzaal is de manier waarop de mensen erin naar buiten kijken: de ramen vormen een soort veelkleurig mozaïek.
De ene kijkt door allemaal blauwe kleurtjes naar buiten, de andere door groene. In een bedrijf heb je iemand die heel commercieel naar de buitenwereld kijkt, en iemand die vanuit een HR-perspectief kijkt. Al die mensen ontvangen jouw verhaal op een heel andere manier.
Projectleiders oefenen hun presentatie thuis perfect in, maar missen vaak de context. Mijn advies is: bedenk vooraf door welke ramen er naar buiten wordt gekeken. Op welke afstand staat deze zaal van het probleem? Hoe kijken de aanwezigen ernaar? Pas je verhaal daarop aan. Het draait niet om wat jij wilt vertellen, maar wat je wilt dat zij ontvangen.”
Je onderscheidt zes archetypen in de vergaderzaal. Welke zijn dat en hoe ga je ermee om?
“Ja, deze archetypen helpen om de mensen in de vergaderzaal te begrijpen en om mensen mee te krijgen in je plannen. De Bestuurder bijvoorbeeld wil beslissingen nemen. Die vraagt: ‘Welke opties zijn er?’ of zegt: ‘Je hoeft het niet eens te zijn, maar je moet wel weten wat de nieuwe regels worden.’ Bij hen werk je het beste met duidelijke keuzes: small, medium, large.
De Raspoliticus zoekt naar win-winsituaties en relaties, gericht op consensus. De Superambtenaar stelt gedetailleerde vragen. Niet schrikken daarvan – het toont juist interesse in de controle en doordenking van je project. De Idealist wil dromen waarmaken. Die zou kunnen vragen: ‘Wat is de relatie met onze strategie?’
Beslissingen worden vaker dan we denken op grond van onderbuikgevoelens genomen. Daar helpt een goed verhaal bij
Bij zo iemand heeft het geen enkele zin om te zeggen dat er draagvlak is voor het besluit. De Volksvertegenwoordiger wil weten ‘Is dit afgestemd met de uitvoering? Is dit maakbaar?’ De Pragmaticus is eerder iemand die zegt: ‘Kunnen we stoppen met vergaderen en gewoon wat gaan doen? Is het implementeerbaar?’
Door vooraf te weten welke archetypen aanwezig zijn, kun je anticiperen op vragen en kritiek. Het maakt de politieke arena minder schimmig. Let op de exacte woorden die mensen gebruiken – het onthult hun perspectief. Neem de Idealist: die wil dromen realiseren. Die vraagt: ‘Hoe past dit bij onze strategie?’ Bij hem werkt praten over draagvlak niet – focus op strategische doelen. Zoals die commercieel directeur die vroeg: ‘Waar is de klant?’ Dat perspectief begrijpen maakt de arena beheersbaar.”
De HR Podcast is een initiatief van CHRO.nl, HR Academy en HR Praktijk en gaat over leiderschap en innovatie in HR. Luister onderweg, op het werk of thuis in de bekende podcast apps zoals Spotify en Apple Podcast. Abonneer je in de app op de HR Podcast, zodat je geen aflevering meer hoeft te missen.