Dit komt naar voren in het boek Hoe flex is jouw organisatie? van FastFlex. Volgens verschillende experts die in de uitgave aan bod komen heeft ook de professional te maken met deze veranderingen. Er wordt enorme flexibiliteit verwacht ten aanzien van het werk. We zien dat de generatie die nu de arbeidsmarkt betreedt dit met een heel andere visie doet; vast werk is niet meer de standaard, steeds vaker wordt een baan bijvoorbeeld gecombineerd met zzp-schap.

Flexconomy

Op macro-economisch niveau zijn veel ontwikkelingen gaande. Er wordt zelfs gezegd dat we midden in een verandering van tijdperk zitten. Freek Peters is hoogleraar aan Tilburg University en vanuit zijn vakgebied is hij dagelijks met dit thema bezig. Hij vat de huidige economische ontwikkelingen als volgt samen: “Momenteel is er een verschuiving te zien van een door productie en dienstverlening gedomineerde economie naar een kennis- en innovatie-economie. Zekerheden maken plaats voor mensen die hun eigen individuele weg zoeken.”

Maar wat staat ons precies te wachten? De trend van individualisering zet in 2017 door, persoonlijke behoeften krijgen een nog grotere impact. Corporate Social Responsibility (CSR) wordt nog belangrijker in de aankomende jaren, evenals de transformatie van bedrijfsprocessen. Verder zal de bevolkingsgroei en veroudering druk leggen op sociale structuren en verhoudingen. Talentschaarste, generatiekloven en diversiteitsvraagstukken zullen ontstaan. Trendwatcher Richard Lamb voorspelt dat de economie schoksgewijs zal verlopen, een ‘jarenlang economisch zaagtandherstel’. “Er onstaan hiccups omdat in zo’n herstelperiode onder andere de rente, de grondstofprijzen en de waarde van aandelen op de beurzen doorstijgen totdat uit de markt blijkt dat er te veel lucht in gekomen is, waarna sommigen weer tijdelijk dalen om vervolgens zo snel als mogelijk weer door te stijgen. De komende jaren staat ons een spannende macro-economische ontwikkeling te wachten. De ‘Flexconomy’ is daar het antwoord op.”

Andere normen en waarden

Met veel verschuivingen en ontwikkelingen in de markt is het belangrijk dat organisaties voortdurend hun strategie en manier van werken aanpassen aan de veranderende marktomstandigheden. Freek Peters: “Organisaties moeten inspelen op constante veranderingen en allerlei vraagstukken oplossen die op hun pad komen.” Voor bedrijven die al langere tijd bestaan en al jaren op dezelfde manier te werk gaan is het lastiger om de omslag te maken, omdat zij zo gewend zijn aan hun eigen manier van doen. Pierre Spaninks, ZZP expert: “Hiërarchie en collectieve arbeidsovereenkomsten staan innovatie en groei in de weg.” Een flexibele schil om de organisatie kan hierbij uitkomst bieden.

Zelfstandige professionals brengen andere skills en hebben op sommige gebieden andere normen en waarden dan personeel in loondienst. Ze beschikken vaak over meer creativiteit en innovatief vermogen en zetten graag hun ondernemerschap in, eigenschappen waar bedrijven grote behoefte aan hebben om succesvol te kunnen zijn en blijven. Volgens Pierre Spaninks kunnen bedrijven het best inspelen op de drijfveren van de zelfstandige professional, zodat ze zp’ers aantrekken en een duurzame relatie met hen op kunnen bouwen.

Veranderende arbeidsmarkt

Ook professionals zullen in 2017 te maken hebben met een veranderende arbeidsmarkt. Tony de Bree, trendwatcher op dit gebied, voorziet dat steeds meer mensen hun vaste baan zullen verliezen of er zelfs nooit een krijgen, mede door technologische ontwikkelingen en maatregelen vanuit de overheid, die, soms onbedoeld, flexibilisering stimuleren. Mensen die voor het eerst de arbeidsmarkt betreden zullen dit met een andere kijk moeten doen. Dit zal leiden tot veel nieuwe initiatieven en andere vormen van samenwerking. Het aantal startups en zp’ers zal hierdoor bijvoorbeeld stijgen.

De vraag is wat de professional hier concreet van merkt op de Nederlandse arbeidsmarkt. Richard Lamb: “Van Nederlanders wordt een extreme wendbaarheid en flexibiliteit verwacht ten aanzien van hun werk, evenals een hoge onderlinge verdraagzaamheid.” Niels Huismans, Business Development Manager bij FastFlex, noemt drie megatrends voor 2017: “Technologie, flexibilisering en verandering van arbeid en economische vormen. We zullen bijvoorbeeld nog beter kunnen uitrekenen, voorspellen en evalueren ‘wat iemand economisch waard is voor een organisatie’. Ook is op de arbeidsmarkt steeds vaker sprake van een kortstondige klus in plaats van een vaste baan. Men vindt plezier in het werk en afwisseling in de werkzaamheden belangrijker dan een vast salaris en zekerheid van werk, ook omdat we weten dat die zekerheid vaak schijn is.”

Werk wordt individueel ingericht

Onderzoek laat zien dat een kortere werkdag leidt tot gelukkigere mensen en meer winst voor bedrijven. In Zweden wordt al geëxperimenteerd met een 6-urige werkdag. Niet alleen blijkt het personeel gelukkiger, ook de productiviteit en gezondheid van de professional stijgen. Organisaties zullen hierop inspelen. Werk wordt steeds meer individueel ingericht. Werk voor laagopgeleiden blijkt vervangbaar door machines en computers. Daar staat de komst van vele nieuwe rollen, taken en werkzaamheden tegenover. Zo gaan IT en besturing een steeds grotere rol spelen en zo verschuift de vraag op de arbeidsmarkt. Er ontstaat een mismatch, want er is veel aanbod van MBO-ers, maar bedrijven zoeken nu naar HBO/WO opgeleide medewerkers, vooral ICT-ers en techneuten.

Organisaties zullen moeten streven naar een goede verhouding tussen vast personeel en een flexibele schil, om zo optimaal gebruik te maken van kennis, flexibiliteit en expertise. De professional zal zich in moeten zetten op allerlei manieren, ontwikkelingen in de markt moeten omarmen en constant blijven evolueren. In de huidige arbeidsmarkt draait het uiteindelijk allemaal om flexibiliteit, innovatiekracht en verbindingsvermogen.

Aan de hand van quotes, interessante cijfers en bijdragen van bovengenoemde experts, wordt in het boek Hoe flex is jouw organisatie? verder ingegaan op deze trends en ontwikkelingen.
 
Bronnen: Ministerie van Financiën, IBO Zelfstandigen zonder personeel (2015). De arbeidsmarkt in cijfers 2015. Vielmetter, G., Sell, Y. (2014). Leadership 2030.