Logo
  • Achtergrond
  • 20 september 2018
  • Peter Bekkering

Innoveren kun je leren van start-ups en grown-ups

Hoe is het op dit moment gesteld met het innovatievermogen op de werkvloer? Wat gaat goed en wat blijft achter? Dit en meer vroegen we Wouter Truffino, uitgeroepen tot een van de 50 Toekomstmakers in Nederland en spreker op het event Tomorrow@work.

Beeld Innoveren kun je leren van start-ups en grown-ups

Nadat hij HTS Civiel had gedaan in Haarlem en Business Administration op Nijenrode werkte Truffino vijftien jaar bij ingenieurs- en adviesbureaus in de openbare ruimte en infrastructuur en bij gemeentes en Rijkswaterstaat. Daardoor leerde hij zowel de opdrachtgeverskant als de opdrachtnemerskant goed kennen. In die vijftien jaar nam zijn interesse voor duurzaamheid en innovatie steeds meer toe. “Bij de bureaus waar ik werkte, probeerde ik altijd mensen bij elkaar te brengen om er voor te zorgen dat ook de organisatie zelf innovatiever werd. Want niet alleen de producten of diensten moeten innovatief zijn, ook de mensen zelf.”

Duurzaamheid en innovatie

Inmiddels houdt hij zich zo’n zeven jaar bezig met duurzaamheid en innovatie. “Bij Grontmij hadden we destijds een innovatieteam dat bestond uit een aantal commercieel directeuren, die elke zes weken bij elkaar kwamen. Dat was handig voor de medewerkers want die wisten dat ze een goed idee bij zo’n overleg moesten pitchen. Bij het team zat een commercieel directeur die er veel energie en effort in stak. Toen hij vertrok viel het innovatieteam als een kaartenhuis in elkaar. Bovendien ging het in die periode niet echt goed met het bedrijf. Wij vonden het echter jammer als het bedrijf verloren zou gaan en wilden ‘gave nieuwe dingen’ bedenken. Dingen die innovatief en duurzaam waren. Daarom zijn we letterlijk en figuurlijk met een team van zo’n vijftien medewerkers ondergronds gegaan. Letterlijk omdat we in de kelder zaten en figuurlijk omdat het management van niets wist. We zijn toen klanten gaan bellen, hebben hen gevraagd met welke thema’s ze bezig waren en of ze dat met ons wilden delen. Dat sloeg aan en zo ben ik gestart met het helpen van organisaties om met innovaties aan de slag te gaan.” Het team groeide al snel van 15 naar 75 medewerkers en kon daardoor niet langer ondergronds blijven. “We kregen van de directeur Nederland vervolgens snel groen licht om op de ingeslagen weg door te gaan.”

The future of work

Doordat het bovengronds was, kregen ook anderen er lucht van. “Na twee jaar belden zowel Eneco als de Rabobank en de Luchtmacht me op om ook hen te helpen om te innoveren. Dat was voor mij een signaal dat ik het juiste concept te pakken had om voor mezelf te beginnen.” Toch ging hij uiteindelijk niet aan de slag in die sectoren. “Henk Volberda, professor sociale innovatie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, zei: hartstikke leuk dat je in de financiële- en de energiesector aan de slag gaat, maar je moet eigenlijk de sector waar je vijftien jaar gewerkt hebt – bouw, infra en vastgoed – gaan helpen bij ‘the future of work’, want deze sectoren scoren in onderzoeken naar sociale innovatie nog ontzettend laag.”

Truffino besloot te luisteren en startte in 2015 met Holland ConTech & PropTech, een bedrijf dat de bouw-, infra- en vastgoedsector helpt om de innovatie te omarmen door start-ups te verbinden aan grown-ups (corporate partijen). Na drie jaar kan hij een eerste balans opmaken over hoe het staat met het innovatievermogen op de werkvloer. “Als we kijken naar het fysieke gebouw dan zien we dat dat het gebouw ontzettend aan veranderingen onderhevig is. Dan denk ik aan veranderingen ten gevolge van Het Nieuwe Werken, maar ook aan bijvoorbeeld hoe steeds meer bedrijven de ‘Google’ inrichting overnemen; met meer speelse elementen erin. Je ziet dat er ook meer aandacht komt voor elementen op de werkvloer zoals gezonde voeding, mindfulness en yoga. Ik geloof er heilig in dat als je die elementen aanbrengt niet alleen de productiviteit van mensen omhooggaat, maar ook de creativiteit. Het is interessant dat er ook steeds meer data komen die dit aantonen. Zoals de e-paper Het sneeuwbaleffect van Healthy Offices (zie tabel hieronder) van de Universiteit van Twente en CBRE van mei 2017, die aantoonde dat mensen beter functioneren en presteren in een gezonde werkomgeving.”


De uitkomsten van onderzoeken zoals hierboven genoemd betekenen dat organisaties ook geld in een gezonde werkomgeving willen investeren. Een mooi voorbeeld is Blauwhoed. “Daar is het kantoor radicaal getransformeerd en helemaal open gemaakt. In die nieuwe setting zit de directeur gewoon tussen de medewerkers. Het resultaat is dat de cultuur verandert en dat je ook de medewerkers gemakkelijker meekrijgt, zeker als ze de nieuwe omgeving hebben ervaren.”

Andere competenties

Toch is het niet voldoende dat medewerkers creatiever, innovatiever en productiever worden, aldus Truffino. “Het gaat er ook om wat jij als organisatie met die innovatieve en creatieve ideeën doet. Om die ideeën tot wasdom te brengen zijn andere competenties nodig. Daarom zijn organisaties aan het worstelen met de vraag over welke skills-set een medewerker moet beschikken en hoe je als organisatie je medewerkers de kansen laat pakken. Dan kan het antwoord soms zijn dat je mensen van buitenaf nodig hebt om het team op de juiste manier te laten functioneren.” Truffino ziet dat in zijn sector de teamsamenstelling al aan het veranderen is. “De teams worden diverser. Daar waar er eerst vooral mensen in zaten met verstand van vastgoed en gebouwen, zie je nu ook mensen die verstand hebben van data en data-analyse.” Daarnaast zie je dat de rol van de ICT-afdeling snel aan het vernieuwen is. Waar voorheen de verantwoordelijkheid lag bij het aanschaffen en onderhouden van hardware en software, zie je nu dat dezelfde ICT-afdeling meer en meer betrokken wordt om toekomstige business te generen.

Toch steken veel bedrijven in de bouw, infra en vastgoed nog geen effort in het zich anders organiseren en het anders gaan werken, ziet Truffino. “Dat komt omdat de economie nu goed draait. Daar waar er in de crisis geen geld was, is er nu geen tijd. En dat terwijl iedereen weet dat je het dak moet repareren wanneer de zon schijnt. Gelukkig zijn er wel koplopers die met sociale innovatie aan de gang gaan, zoals CBRE, Blauwhoed, Heembouw en Witteveen+Bos. Maar overall staan we nog aan het begin en zijn we bedrijven aan het enthousiasmeren om aan de gang te gaan met nieuwe technologieën, open innovatie en digitalisering.”

Daarbij wil Truffino meteen een misverstand uit de weg ruimen dat disruptieve technologie zoals bijvoorbeeld Artificial Intelligence, Blockchain en Robotics banen zouden gaan kosten. Hij kan zich voorstellen dat mensen zich bedreigd voelen, maar dat is niet nodig: “Ze nemen je werk niet af. Ze nemen het saaie werk over, zodat jij je hersens weer kunt gebruiken en leuke dingen kunt gaan doen.”

Het gebouw en de gezondheid van de medewerker

Winst is er ook nog te boeken, aldus Truffino, wanneer gekeken wordt naar het effect van een gebouw op de gezondheid van de medewerker. “Nu is het zo dat een medewerker ongezonder het gebouw uitkomt dan dat hij er in gaat. Hoe gaaf zou het zijn als je aan het eind van de dag juist het gebouw verlaat met meer energie en gezonder dan je er bent ingekomen. Voor onze industrie ligt daar een enorme uitdaging. Want je hebt het dan niet alleen over mindfullness of yoga en een gezonde kantine, maar ook over zaken als binnenklimaat, geluidshinder en daglichttoetreding. Het is niet voor niets dat de nodige start-ups hierop inspelen. Veel van hen zijn nu nog onder de radar bezig, omdat ze in pilotprojecten willen optimaliseren wat ze aan het doen zijn.”

Maar ook daarmee ben je er niet. “Vervolgens heb je in de top van bedrijven ook leiderschap, lef en visie nodig die het belang van gezonde gebouwen onderkent. En daar schort het nog wel eens aan. Dat geldt voor al die thema’s overigens: sociale innovatie, de organisatie op orde, de manier van met elkaar werken. Organisaties moeten daarvoor adaptief zijn voor vernieuwing. En zowel vertrouwen als ruimte geven zodat mensen met innovatie aan de gang kunnen gaan. Bovendien wil je als organisatie niet steeds zelf het wiel uitvinden. Dus wil je samenwerken met partijen van buiten die komen met producten of skills, die je zelf niet in huis hebt.” Truffino vindt het belangrijk dat de nieuwe manier van werken een gezicht krijgt bij organisaties: “Heb het er met elkaar over. Benoem ook wat niet goed gaat en leer daarvan. En zorg voor een cultuur waarin dat kan. Accepteer kortom dat het met vallen en opstaan gaat. En borg de lessen, zodat je niet twee keer dezelfde fout maakt.”

Samenwerken

Bij het ervoor zorgdragen dat innovatie verder komt als een idee, moeten start-ups en grown-ups met elkaar samenwerken. “Start-ups zijn enorm wendbaar en kunnen snel nieuwe technologieën toepassen om nieuwe producten en diensten mee te bouwen. Op hun beurt beschikken de grown-ups over een enorm groot netwerk, waardoor ze een nieuw product of dienst snel schaalbaar in de markt kunnen zetten. Het is dus een samenwerking gebaseerd op wederkerigheid, gelijkwaardigheid en vertrouwen. Bottleneck bij de samenwerking is vaak het beslistraject bij grown-ups dat zes tot negen maanden in beslag neemt. Grown-ups onderkennen dit ook. AKZO heeft dit beslistraject daarom nu teruggebracht naar drie dagen. Dat betekent dat ze snel met innovaties aan de slag kunnen. En dat ze een aantrekkelijke partij worden voor start-ups.”

Toekomstmaker

StartupDelta Summit ging op zoek naar de bouwers van het Nederlandse startup-ecosysteem. De Toekomstmakers werden eerst genomineerd door innovatiehubs. Daarna werden ze afhankelijk van de publieksstem. De Toekomstmakers zijn onderverdeeld in de pijlers waaruit het startup-ecosysteem bestaat: kapitaal, talent, expertise, netwerk, support en launching customership. Bij Wouter Truffino, een van Toekomstmakers in de pijler Netwerk, was de motivatie dat hij binnen 2,5 jaar het meest energieke ecosysteem binnen de bouw-, infra- en vastgoedsector had opgezet, waarvan inmiddels 160 start-ups & grown-ups lid zijn. Truffino is trots op zijn nominatie. Zijn drive is om ervoor te zorgen dat innovatieve ideeën in zijn branche niet in schoonheid sterven. “Er moet business uit komen. Praten is niet genoeg, doen is nog veel leuker.”

Truffino is CEO en oprichter van Holland ConTech & PropTech en in 2017 uitgeroepen tot een van de 50 Toekomstmakers in Nederland. Daarnaast stond hij in 2017 in de top 10 van International PropTech Influencers en is hij benoemd als High Potential door PropertyNL. Hij is een van de sprekers tijdens het event Tomorrow@work.

Producttips

Volg HR Praktijk

Word gratis lid en ontvang op dinsdag en donderdag het laatste HR-nieuws in uw mailbox! Én als lid krijgt u ook toegang tot exclusieve online artikelen.