Vergeten risico's: Is jouw RI&E al coronaproof?
De coronapandemie grijpt diep in op de manier waarop we ons werk doen. En dat brengt weer gezondheidsrisico’s mee die zich niet beperken tot besmettingsgevaar. Er is geen organisatie die dit niet op het vizier heeft. Maar heb je overal aan gedacht?
Bij werkgevers waar thuiswerken geen optie is, bijvoorbeeld in het openbaar vervoer of op scholen, zijn maatregelen genomen om medewerkers tegen besmettingsrisico’s te beschermen. Wendel Post, arbeidshygiënist bij Arbo Unie: “Daar komt van alles bij kijken: hoe richt je de werkplekken in? Hoe ga je om met kwetsbare groepen? Welke organisatorische maatregelen zijn nodig? Zijn je noodplannen en instructies voor de bedrijfshulpverleners coronaproof? Maar ook bij werkgevers met thuiswerkers is volop aandacht voor de nieuwe risico’s. Maar niet overal is meteen ook de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) bijgewerkt. Terwijl dat ook in deze situatie, waarin al veel risico’s zijn ingedamd, meer is dan een formaliteit.”
Vergeten risico’s
In de praktijk merkt Wendel dat hoe zorgvuldig organisaties ook te werk gaan, ze soms toch risico’s over het hoofd zien. “Veel werkgevers nodigen ons uit om de maatregelen die ze genomen hebben te toetsen aan de richtlijnen. Vaak kom ik dan, ondanks alle goede zorgen, nog verbeterpunten tegen. Zoals op een kantoor waar op het eerste gezicht alles op orde was: markering op de vloer, bewegwijzering, plexiglas bij de receptie, instructies bij de liften, bureaus ver uit elkaar. Daar zag ik opeens twee mensen samen achter één laptop zitten; er werd iemand ingewerkt. Zo kan het door gedrag tóch misgaan. Een ander voorbeeld: organisaties hebben vaak flinke voorraden desinfectiemiddel in huis gehaald om besmettingsrisico’s te beperken. Daarbij wordt vaak vergeten dat hier ethanol in zit, óók niet zonder risico. Je opslag moet hiervoor bijvoorbeeld aan bepaalde eisen voldoen.”
De volle breedte in beeld
Om organisaties te helpen álle risico’s rondom corona in beeld te krijgen, heeft Arbo Unie een speciale COVID-19 module ontwikkeld als onderdeel van de RI&E. Wendel: “Voor alle hoofdgroepen die in een RI&E aan bod komen, zijn we nagegaan: welke impact heeft de coronacrisis op dit deel van de risico-inventarisatie? Van werkplekinrichting tot gevaarlijke stoffen, psychosociale arbeidsbelasting, rusttijden en beschermingsmiddelen. Op basis daarvan hebben we een aanvullende checklist gemaakt. Kijk bijvoorbeeld naar psychosociale belasting: veel mensen maken zich zorgen over hun eigen gezondheid of die van hun naasten. Ze zijn bang op besmetting of missen thuis de verbinding. Of ze gaan extra hard werken om maar te laten zien dat ze niet met privédingen bezig zijn onder werktijd. Allemaal voorbeelden van coronagerelateerde stressfactoren die je met de COVID-19-module in beeld krijgt. Ook je beleid over thuiswerken komt aan de orde en je krijgt advies over de verdiepende RI&E thuiswerken.”
Belangrijke bijvangst
Wendel wijst erop dat organisaties over een actuele RI&E moeten beschikken. “Bij elke verandering – zoals nieuwe werkroosters, andere processen, machines, een reorganisatie – word je geacht je RI&E en het bijbehorende plan van aanpak na te lopen op nieuw ontstane risico’s. De coronacrisis is zeker zo’n situatie die herziening van de RI&E noodzakelijk maakt. Ook al hebben organisaties al de nodige maatregelen genomen. In die zin is het proces nu omgedraaid.. De kans is bovendien groot dat je met de COVID-19-module risico’s op het spoor komt die je niet eerder had onderkend. Dat is belangrijke bijvangst, want dit inzicht helpt je je medewerkers nog beter te beschermen.”
Meer weten over de RI&E?
Download dan de whitepaper "Niemand wil ziek worden van werken". Een whitepaper voor ondernemers en HR-managers over hoe je met een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) de gezondheidsrisico's kunt beperken.
