Bestraffen van autorijders

Waar het idee van rekeningrijden een interessante gedachte is en wellicht daadwerkelijk voor minder files in Nederland gaat zorgen, zit er echter al voor de eventuele uitrol een nare smaak aan. De tegenstand is enorm bij een groot deel van de autorijders. Grootste oorzaak hiervan is het uitgangspunt van het bestraffen van ‘slecht’ gedrag. In een dergelijke situatie wordt de rijder immers ‘gestraft’ wanneer hij of zij tijdens bepaalde tijdstippen van de dag over de snelweg gaat rijden. De ‘boete’ volgt in dit geval in de vorm van een te betalen geldbedrag. Wat de hoogte van dit bedrag ook is, als Nederlander voelt men zich direct geraakt in daar waar dat het meeste pijn doet: De Portemonnee.

Filedruk verminderen

Verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat bij een vermindering van de filedruk van slechts tien procent, een groot deel van de dagelijkse files in Nederland al opgelost kan worden. Er hoeft dan ook maar een klein deel van de dagelijkse snelweggebruikers overtuigd te worden om dit anders te gaan doen. Daar zit dan ook de kern van het verhaal: Als je slechts een kleine groep hoeft te bewegen om het rijgedrag anders aan te gaan pakken, waarom is het dan nodig om te straffen? Zou het tegenovergestelde niet veel beter werken?

Beloning en gedragsverandering

De vraag waarom mensen bewust op frequente schaal in de file gaan staan wordt vaak verworpen met het argument dat er geen andere keuze is. Voor een deel van de respondenten is dit ongetwijfeld het geval. Er blijft echter altijd een groep mensen die wel anders kán reizen, maar daar om verschillende redenen toch geen behoefte aan heeft. De keuze voor alternatief vervoer moet dan ook makkelijker gemaakt worden voor deze groep. Niet alleen aansturen op het laten staan van die auto, maar hier ook een beloning tegenoverstellen. Dit kan op verschillende manieren. De financiële beloning ligt het meest voor de hand, maar de kans bestaat dat deze slechts een tijdelijk effect heeft, waardoor na zo’n beloningsperiode mensen weer terugvallen in hun oude reisgedrag. Om blijvend effect te bereiken is het nodig om een gedragsverandering te realiseren en nieuw gewoontegedrag aan te leren.

Servicegericht

Kies daarom als bedrijf voor een service-gerichte houding naar je werknemers die jou (en de rest van Nederland) helpen door hun auto vaker te laten staan. Geef medewerkers bijvoorbeeld niet alleen een ov-abonnement, maar kijk ook naar de ‘first en last mile’. Is het vervoer van huis naar het openbaar vervoer en van het OV naar de werklocatie net zo goed geregeld als dit met de auto zou zijn? Nee? Investeer hier dan in. Heb je als bedrijf al wel een fietsplan paraat en is deze bekend bij je medewerkers? Moeten ze bij slecht weer dat regenpak zelf maar aanschaffen? Zijn er mogelijkheden tot omkleden en douchen bij een bezwete aankomst op het werk na een sportieve fietstocht? Onderling carpoolen? Erg gezellig, maar hoe zijn de extra reistijd en kilometers geregeld? Kan een mobiliteitskaart dermate ontzorgen dat er nooit de vrees is voor onvoldoende saldo op de kaart en dat alle gemaakte reizen direct bij de werkgever gedeclareerd kunnen worden? Allerlei vragen die je als werkgever op de agenda kunt plaatsen wanneer je bezig bent met (het vernieuwen van) je mobiliteitsbeleid.

Tot slot

De mogelijkheden zijn al op grote schaal aanwezig, je moet ze als bedrijf alleen wel zien. Ga met je medewerkers in gesprek, bespreek de wensen en mogelijkheden en kom tot een degelijk plan van aanpak. Dan is het rekeningrijden wellicht over een aantal jaar slechts een nare gedachte uit een ver verleden.